Obchodzimy 80. urodziny Andrieja Chrżanowskiego, wybitnego animatora, i reżysera filmów animowanych. Artysta urodził się 30.11.1939 roku w Moskwie w artystycznej rodzinie. W 1962 roku ukończył szkołę filmową WGIK (Wszechrosyjski Państwowy Uniwersytet Kinematografii im. S.A. Gierasimowa). W tym samym roku rozpoczął pracę w moskiewskim studiu filmowym „Sojuzmultfilm”. Zadebiutował krótkometrażowym filmem „Był sobie raz Kozjawin”, krytykującym radziecką biurokrację. Dwa lata później reżyser stworzył surrealistyczny obraz „Szklane organki”, który został zatrzymany na 20 lat przez radziecką cenzurę. Po wojnie powrócił do Moskwy, gdzie kontynuował pracę w Sojuzmultfilmie, gdzie wyprodukował m.in. film „Szafa”, „W świecie baśni”, „Długa podróż”, „Półtora kota”, trylogię o Puszkinie. Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR i Ludowy Artysta Federacji Rosyjskiej. W twórczości Andrieja Chrżanowskiego szczególne miejsce zajmuje literatura, przede wszystkim rosyjska (poezja A. Achmatowej, O. Mandelsztama), dużą uwagę poświęca życiorysom pisarzy (I. Brodski, A. Puszkin), muzyce oraz malarstwu.

W ramach sekcji pokażemy najnowszy film artysty „Nos albo spisek odmieńców”, pełnometrażowy obraz pt. „Półtora pokoju”, który został zwycięzcą 4. Festiwalu Filmów Rosyjskich „Sputnik nad Polską” w 2010 roku, a także wcześniejsze krótkometrażowe animacje jego autorstwa: „Półtora kota”, „Długa podróż” i „Lew z siwą brodą”. Przyjrzymy się również twórczości studentów Szkoły Filmowej Kina Animacyjnego „Szar”, w której Andriej Chrżanowski obecnie wykłada.

„Nos albo spisek odmieńców” to film oparty na dwóch największych kreacjach rosyjskiego geniuszu: powieści Nikołaja Gogola ,,Nos” i operze ,,Nos”, stworzonej w 1930 roku przez kompozytora Dmitrija Szostakowicza. Film poświęcony jest pionierom, innowatorom w sztuce. Ludziom, którzy wyprzedzali swoje czasy. I, co najważniejsze, mieli odwagę, aby płynąć pod prąd – kosztem własnego dobrobytu, a często życia. Głównymi bohaterami filmu są pisarze Nikołaj Gogol i Michaił Bułhakow, reżyser Wsiewołod Meyerhold i kompozytor Dmitrij Szostakowicz.

Fantazja na temat wyobrażonej podróży Josifa Brodskiego do ojczyzny to temat filmu „Półtora pokoju”. Utwór inspirowany jest biografią i utworami pisarza. W 1972 r. Brodski został pozbawiony obywatelstwa i wydalony ze Związku Radzieckiego z powodu „pasożytniczego stylu życia”. Nigdy więcej nie odwiedził Rosji ani nie zobaczył swoich rodziców. Podczas wyimaginowanej podróży statkiem do ojczyzny bohater filmu wspomina swoje dzieciństwo i młodość spędzone w kulturalnej stolicy Rosji – Petersburgu. Przeplatają się wspomnienia blokady Leningradu, ewakuacji, powojennych meczy piłkarskich, młodzieńczych randek, pierwszej radzieckiej książki kucharskiej i szalonych prywatek lat sześćdziesiątych. Reżyser, inspirowany Brodskim, tworzy świat, w którym wraz z wysiedlanymi Żydami ulatują po niebie z Petersburga ich skrzypce i wiolonczele, dziecko podczas podróży po książce kucharskiej spotyka Stalina w fartuszku, a jego ojciec dyskutuje z Szostakowiczem w podrzędnym barze piwnym o grze lokalnej drużyny.

Na zbiór trzech filmów krótkometrażowych składają się: „Półtora kota”, „Długa podróż”, „Lew z siwą brodą”. ,,Półtora kota”, prolog do filmu fabularnego, oparty jest na dziełach i biografii laureata Nagrody Nobla, poety Josifa Brodskiego. „Długa podróż” to podroż przez fantastyczny kraj, w którym ożywają erotyczne obrazy z filmów wielkiego Federica Felliniego. Postacie Felliniego wspólnie ruszają na magiczną wyspę, gdzie odnajdują wieczne szczęście, każdy swoje własne... „Lew z siwą brodą” przedstawia historię, opartą na bajkowej opowieści Tonina Guerry i rysunkach Siergieja Barkhina, z muzyką Nina Roty i Astora Piazzolli. Leo Amadeo spotkał lwicę, ale nie dane im było być razem. Od tego momentu zaczyna coraz bardziej myśleć o sensie życia i o wolności.

Przypominamy, że tegoroczna edycja odbędzie się online w dniach 12-20 grudnia, a jeśli sytuacja pozwoli, także w warszawskich kinach „Luna” i „Iluzjon” 3-13 grudnia.

Pełny program 14. Sputnika nad Polską dostępny na stronie www.sputnikfestiwal.pl