Światowa premiera „Numerów" specjalnym wydarzeniem na Berlinale
Ewa Balana | 2020-01-22Źródło: Apple Film Production
Światowa premiera filmu "Numery" w reżyserii Olega Sencowa będzie miała miejsce na tegorocznym Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie. Obraz został wyreżyserowany przez ukraińskiego reżysera zza krat, podczas jego uwięzienia w rosyjskim łagrze. Premiera decyzją dyrektora festiwalu będzie specjalnym wydarzeniem poświęconym 70. rocznicy powstania Berlinale, film będzie także pokazany jako Berlinale Special.
 
Historia "Numerów" rozpoczęła się w 2018 roku, kiedy Oleg Sencow odsiadywał w kolonii karnej o zaostrzonym reżimie na dalekiej północnej Syberii wyrok 20 lat za rzekomą działalność terrorystyczną. Tuż przed rozpoczęciem strajku głodowego, który mógł się skończyć jego śmiercią, oddał bliskim wszystkie swoje rzeczy, w tym napisany przed uwięzieniem scenariusz, aby ktoś inny go zrealizował. To wtedy polski producent zaproponował, by "Numery" wyreżyserował sam Oleg Sencow, zza krat.
 
W ponad stu listach z łagru Oleg przekazał wszystkie decyzje: od wyboru obsady przez akceptację projektów scenografii aż po szczegółowe wskazówki dotyczące tempa i stylu gry aktorskiej. Wszystkie wytyczne Olega na planie realizował ukraiński reżyser o tatarskich korzeniach, i jak Oleg także pochodzący z Krymu, Akhtem Seitablajew. Scenografię przygotował Rosjanin Kiryłł Szuwałow, wybitny autor scenografii m.in. "Donbasu" i "Łagodnej" Sergieja Łoźnicy. Duży udział w powstaniu filmu mieli polscy twórcy: zdjęcia zrealizował operator zdjęć Adam Sikora ("Essential Killing", "Cztery noce z Anną", "Ja Olga Hepnarova),  film zmontował wielokrotnie nagradzany montażysta Jarosław Kamiński ("Zimna wojna", "Ida", "Fuga"), a dźwięk do filmu zrealizowali operatorzy dźwięku Bartłomiej Woźniak ("Nieulotne") i Wojciech Mielimąka ("Obywatel Jones").
 
Polskim producentem filmu jest Apple Film Production, kierowana przez Dariusza Jabłońskiego, reżysera i producenta, prezydenta Polskiej Akademii Filmowej, która pierwsza zaalarmowała świat o uwięzieniu Sencowa.
 
„Kiedy zaproponowaliśmy, żeby sam Oleg wyreżyserował swój film z gułagu, nikt, z samym Olegiem na czele, nie chciał uwierzyć, że to może się udać. Ta nie mająca precedensu mobilizacja filmowego świata, prowadzona z dalekiej Syberii przez Olega, została rozpoczęta przez Ukraińców i Polaków. Wkrótce dołączyli inni. Powstanie tego niezwykłego filmu jest wyrazem naszego poparcia dla Olega Sencowa, które ostatecznie doprowadziło do jego uwolnienia. Jest także manifestacją naszej wiary w wolność twórców, którym żadne kraty nie zamkną ust. Wiary w siłę naszych ideałów, wiary mocniejszej od największych potęg i mocarstw - w wolny twórczy duch.” - powiedział Dariusz Jabłoński.
 
Film został wyprodukowany przez 435 Films (Ukraina) i Apple Film Production (Polska) w koprodukcji z Czeską Tv, CANAL+, Halley Production przy wsparciu Ministerstwa Kultury Ukrainy, jest współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej oraz Hubert Bals Fund i Europejski Klub Producentów.  Światowy agent sprzedaży to Latido Films.
 
"Numery" zrealizowane na podstawie sztuki Sencowa to dystopia i parabola. Film opowiada o ściśle uporządkowanym świecie dziesięciu liczb, w którym nagle pojawił się błąd powodujący stworzenie nowego świata. Czy będzie lepszy od starego?
 
To już piąty w ostatnich latach film producentów Apple Film Production - Dariusza Jabłońskiego, Violetty Kamińskiej i Izabeli Wójcik, który będzie prezentowany na Berlinale. Wcześniejsze to: "Dowłatow" reż. Aleksiej German jr, Srebrny Niedźwiedź za Wybitne Osiągnięcia Artystyczne 2018, "Kiedy padają drzewa" reż. Marysia Nikitiuk, Berlinale Panorama 2018, "Proces. Federacja Rosyjska kontra Oleg Sencow" reż. Askold Kurov, Berlinale Special 2017, "Pod elektrycznymi chmurami" reż. Aleksiej German jr (Srebrny Niedźwiedź za Wybitne Osiągnięcia Artystyczne, Berlinale 2015).
 
"Numery" zostaną pokazane w ramach dwóch wydarzeń tegorocznego Berlinale. Światowa premiera z udziałem twórców będzie miała miejsce 18 lutego 2020 w Maxim Gorki Theatre na specjalnym wydarzeniu poświęconemu 70. rocznicy powstania Berlinale, a także w sekcji festiwalu Berlinale Special.
 
Polska premiera "Numerów" z udziałem Olega Sencowa i polskich twórców filmu została zaplanowana na 1 marca, w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku.
 
O Olegu Sencowie:
W maju 2014 roku ukraiński reżyser Oleg Sencow został aresztowany przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa Rosyjskiej Federacji w jego domu w Symferopolu na Krymie i oskarżony o terroryzm. Przewieziony potajemnie do Rosji, był więziony bez wyroku przez kilkanaście miesięcy w moskiewskim więzieniu Lefortowo. Sencow był zaangażowany w wydarzenia na Majdanie, a potem protestował przeciwko aneksji przez Rosję rodzinnego Krymu, gdzie mieszkał wraz z żoną i dwójką dzieci.
 
Proces Olega Sencowa zaczął się w lipcu 2015 roku w Rostowie nad Donem, po ponad roku od uwięzienia. Podczas przesłuchań główny świadek oskarżenia przed sądem odwołał swoje zeznania obciążające Sencowa jako złożone pod presją i przymusem. Mimo tego Oleg został skazany. Apelacja i apele międzynarodowej społeczności ludzi kultury zostały przez władze rosyjskie odrzucone a Sencow zesłany do łagru w Jakucji. Nawet będąc w więzieniu Sencow kontynuował walkę o swoje przekonania i wolność Ukrainy. W maju 2018 roku rozpoczął trwający 145 dni strajk głodowy, żądając uwolnienia wszystkich ukraińskich więźniów politycznych w Rosji. Pod groźbą przymusowego karmienia z powodu krytycznego stanu zdrowia przerwał swoją głodówkę w październiku 2018 roku.
 
Polska Akademia Filmowa od momentu zatrzymania Olega Sencowa nie ustawała w staraniach o uwolnienie reżysera, organizując liczne akcje wsparcia, zbiórki pieniędzy na potrzeby jego rodziny czy coroczną akcję solidarności podczas ceremonii Polskich Nagród Filmowych Orły. W protestach nie ustawało międzynarodowe środowisko filmowe. Lech Wałęsa nominował Sencowa do Pokojowej Nagrody Nobla. Uwolnienie Olega we wrześniu ubiegłego roku po 5 latach ciężkiego więzienia zostało przyjęte z ogromną ulgą i radością na całym świecie.
 
"Numery" (Nomera)
Ukraina / Polska / Czechy / Francja
 
dźwięk: Bartłomiej Woźniak, Wojciech Mielimąka, muzyka: Milosh Elich, make-up: Anastasiia Sutiahina, kostiumy: Svitlana Dziubenko, montaż: Jarosław Kamiński PSM scenografia: Kirill Shuvalov, zdjęcia: Adam Sikora, producenci: Anna Palenchuk, Violetta Kamińska, Izabela Wójcik, Dariusz Jabłoński, scenariusz: Oleg Sencow, reżyseria: Oleg Sencow we współpracy z Akhtemem Seitablaievem.
 
obsada: Evhen Chernykov, Agatha Larionova, Oleksandr Begma, Maksym Devizorov, Iryna Mak.