Juliusz Machulski

Polski reżyser, scenarzysta, producent i aktor. Jedna z najbardziej znanych i wpływowych postaci świata filmowego w Polsce. Syn aktora i reżysera Jana Machulskiego oraz aktorki Haliny Machulskiej.

Urodził się 10 marca 1955 w Olsztynie. Zanim rozpoczął studia reżyserskie na PWSFTViT w Łodzi (lata 1974-78), studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Dyplom łódzkiej filmówki uzyskał w 1980 roku. W latach 1984-85, w ramach stypendium, studiował w Kalifornii.

Od 1974 roku zaczął pojawiać się w filmach (m.in. w „Personelu” Krzysztofa Kieślowskiego 1975, „Indeksie” 1977 Janusza Kijowskiego, „Constansie” 1980 Krzysztofa Zanussiego), zaś swoje własne krótkometrażówki zaczął realizować od 1976 roku. Trzy pierwsze tytuły przyniosły mu nagrodę na Festiwalu Etiud Filmowych w Warszawie.

Debiutem długometrażowym Machulskiego był wielki hit „Vabank” (1981, Nagroda za Najlepszy Debiut na FPFF w Gdyni), stanowiący połączenie kryminału i kina „retro” (sequel w 1984 roku zatytułowany „Vabank II czyli riposta”). W filmie wystąpił m.in. ojciec młodego reżysera, Jan Machulski.

Sukces frekwencyjny filmu, jakkolwiek ogromny, został szybko pobity przez kultową komedię sci-fi „Seksmisja” (1983, Nagroda Jury na FPFF w Gdyni, Złota Kaczka dla Najlepszego Filmu) z Jerzym Stuhrem i Olgierdem Łukaszewiczem w rolach głównych.

Niemal każda produkcja Machulskiego wiąże się właściwie z komercyjnym sukcesem. Jest to twórca nie tylko utalentowany, ale doskonale zorientowany w preferencjach publiczności, zawsze bezbłędnie trafiający w gust widza. W swoich filmach Machulski sięga często do filmowego pastiszu i collage'u, wiele jest w nich zapożyczeń z popularnego kina amerykańskiego, ale też sporo w nich odniesień do polskiej rzeczywistości. Jego ulubionym gatunkiem jest komedia, choć zdarzało mu się realizować także odmienne w tonie filmy (zrealizowany w koprodukcji dramat historyczny „Szwadron” 1992).

W latach 80-tych zrealizował jeszcze popularny „Kingsajz” (1987) i „Déjà vu” (1989), a w kolejnej dekadzie zasłynął takimi obrazami, jak „Girl Guide” (1995, Złote Lwy na FPFF w Gdyni) oraz obie części kasowej komedii „Kiler” (1997, Złota Kaczka dla Najlepszego Filmu) i „Kiler-ów 2-óch” (1999) z Cezarym Pazurą w roli głównej.

Sporą popularnością cieszyły się też filmy „Pieniądze to nie wszystko” (2001), „Vinci” (2004, nagroda za scenariusz na FPFF w Gdyni) i serial TV „Matki, żony i kochanki” (1995 i 1998). Machulski celuje też w roli producenta. Wyprodukował takie dzieła jak m.in. „Dług”, „Mój Nikifor”, czy „Plac Zbawiciela” Krzysztofa Krauze, „Historie miłosne”, „Tydzień z życia mężczyzny i „Pogoda na jutro” Jerzego Stuhra, „Palimpsest” Konrada Niewolskiego, „Dzień świra” Marka Koterskiego, „Cisza” Michała Rosy, „Kroll” i „Psy” Władysława Pasikowskiego. Kilkakrotnie odbierał Grand Prix FPFF w Gdyni za wyprodukowane przez siebie dzieła.

W latach 1989-91 był członkiem Komitetu Kinematografii W 1988 roku założył studio filmowe „Zebra”, którego kierownikiem jest po dziś dzień. W 1999 roku otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia reżyserskie i producenckie w dziedzinie filmu.

Od 2000 roku jest prezesem Polskie Akademii Filmowej, przyznającej coroczne nagrody filmowe - „Orły”.