Widziane, przeczytane: "The Stranger" (serial)
KatarzynaSzymańska | 2021-05-27Źródło: Filmosfera
Platforma Netflix zawarła umowę z Harlanem Cobenem na ekranizację aż czternastu powieści autora. „Nieznajomy” to angielska wersja amerykańskiej powieści. Historia została rozłożona na osiem odcinków, dzięki czemu twórcy mieli okazję wzbogacić portrety psychologiczne bohaterów oraz przedstawić wątki poboczne, stylistycznie i fabularnie korespondujące z twórczością pisarza (w tym „W głębi lasu”, zekranizowane dla platformy w polskiej interpretacji).

Serialowy Nieznajomy to Nieznajoma (Hannah John-Kamen). Jest to pierwsza znacząca zmiana w adaptacji. Tożsamość bohaterki okazała się równie istotna. Bohaterkę łączą relacje z Ingrid Prisby (Lily Loveless), która w serialu pełni rolę spajającą kilka powieściowych postaci. Rozbudowano wątek syna Adama, Thomasa (Jacob Dudman). Przeniesiono miejsce akcji z Ameryki do Anglii. Twórcy wprowadzili nową postać, Eda Price'a (Anthony Head). Ojciec Adama odegrał niemałą rolę w całym zamieszaniu, jakie spowodowała Nieznajoma.

Czołówka produkcji zawiera sceny i symbole, których znaczenie poznajemy w miarę rozwoju fabuły. Intro zawiera wątek Dantego Gunnarssona (Kai Alexander), bohatera dodatkowego. Fatalne skutki imprezy nastolatków to równoległa narracja, gdzie swoje śledztwo prowadzi syn Adama, wraz z dziewczyną, Daisy Hoy (Ella-Rae Smith) i przyjacielem, Mikem (Brandon Fellows), synem sąsiada rodziny, Douga Trippa (Shaun Dooley). Pojawia się problem hejtu w sieci, a ustalenia prowadzą do zaginionej żony prawnika, Corinne (Dervla Kirwan). 

Sieć powiązań między bohaterami została rozpisana wokół ważnych postaci. Sprawę żony i matki prowadzi Johanna Griffin (Siobhan Finneran), którą wspiera Wesley Ross (Kadiff Kirwan). Duet detektywów pracuje także nad przypadkiem chłopaka z lasu, a ich działania obserwuje i wspiera John Katz (Paul Kaye), którego (w serialu przybrana) córka Oliwia (Humera Syed) chodzi do jednej szkoły z Thomasem. Punktem zwrotnym w relacji trojga staje się morderstwo przyjaciółki policjantki, Heidi Doyle (Jennifer Saunders), matki Kimberly (Callie Cooke), której tajemnica ujawniona przez Nieznajomą okazuje się motorem napędowym dla wydarzeń, jakie doprowadzą do nieuniknionej konfrontacji.

Realizatorzy postanowili powiązać kilka postaci relacjami rodzinnymi. Dwa pokolenia Price'ów i familia Martina Killane'a (Stephen Rea) łączy także spór o ziemię. Były detektyw walczy o mieszkanie na terenie przeznaczonym do wyburzenia, pilnie kultywując pamięć o zmarłej żonie. Pozornie, ten problem wydaje się drugoplanowy na tle poszukiwań Adama, jakie mąż prowadzi odkrywając tajemnice Corinne. Jednak postać przyjaciela rodziny okazuje się niezbędna do rozwiązania zagadki. Twórcy skupili uwagę na relacjach między bliskimi, nadając adaptacji autorski rys.

Operatorzy Peter Robertson i Tim Fleming wykorzystali liczne retrospekcyjne wstawki, aby w każdym odcinku przypomnieć istotne wątki oraz wspomnienia bohaterów – ten zabieg zapewnił filmową wersję myśli poszczególnych postaci, zwłaszcza małżeństwa Price'ów. Umiejętny montaż Steve'a Singletona i Rachel Hoult zapewnił płynne przejście między scenami rozgrywającymi się w czasie rzeczywistym oraz poprzedzającymi dane zdarzenie.

Richard Armitage w roli głowy rodziny zbliża się do wysokiego poziomu gry, znanego jego filmografii, obejmującej zarówno produkcje pełnometrażowe, jak i telewizyjne. Anglik umiejętnie akcentował stany emocjonalne jako przejęty mąż czy zatroskany ojciec, nie gorzej niż jako kompetentny prawnik. Nie jest to jednak występ porównywalny do roli w „Kontrze” czy „Tajniakach” - serialach, gdzie aktor został zapamiętany za swoje kreacje. Adam Price w wykonaniu Armitage'a nie ujmuje tak jak Thorin w „Hobbicie: Niezwykłej podróży” Petera Jacksona na podstawie J.R.R. Tolkiena. Brytyjczyk często występuje w ekranizacjach, jako niezapomniany John Thornton w adaptacji BBC prozy Elizabeth Gaskell „Północ południe” czy mierzy się z genialnym Ralphem Fiennesem – a obu odtwórców postaci Czerwonego Smoka na podstawie powieści Thomasa Harrisa trudno stawiać wyżej od siebie (Armitage zagrał w trzecim sezonie „Hannibala”). Jednakże zwolennik systemu Stanisławskiego od czasu występu w „Epicentrum” notuje spadek jakości gry, z przerwą na świetny występ w serialu „Stacja Berlin”. Odtwórca roli Price'a dokładnie zrealizował widoczne założone przez siebie punkty, kreując postać wiarygodnie, oddając stan psychiczny bohatera zgodnie z opisem pisarza, co nakazuje żywić nadzieję, że przed Anglikiem widnieje szansa na kolejne pasmo sukcesów.

Dervla Kirwan wiodła prym w „Heart & Bones”, produkcji, którą można określić jako brytyjską wersję „Przyjaciół”. Charakteryzacja do roli Corinne wypadła na niekorzyść aktorki. Irlandka zmieniła się nie do poznania, aczkolwiek nie można uznać tej metamorfozy za skuteczną przemianę w bohaterkę. Nauczycielka w wykonaniu Kirwan jest jedynie przebłyskiem w fabule, wspomnieniem w myślach męża i ważną postacią dla synów, jednak bez wyrazistego obrazu. Dopisana scena wyobrażenia o potencjalnym skoku z mostu była tak melodramatyczna, że przerysowana w wymowie, nie pasowała do stylistyki całego serialu. Talent aktorki nie został w pełni wykorzystany.

Anthony Head jako egoistyczny Ed Price jest wartością dodaną w produkcji. Jego bohater wprowadza zamęt w życie syna, nieugięty jako prawnik potrafi przeciwstawić się własnemu dziecku w sądzie, jak i Nieznajomej. Gra aktorska Heada jest daleka od roli sympatycznego Gilesa z serialowej wersji „Buffy” Jossa Whedona. Anglik znakomicie odnalazł się w roli, jako że jego postać nie była obarczona literackim pierwowzorem, Brytyjczyk świetnie stworzył bohatera dalekiego od ideału, w kontrze do Adama oraz byłego przyjaciela, Killane'a. Jednak Heada nie da się nie lubić, z czego twórcy idealnie zdają sobie sprawę i starszy z Price'ów ma okazję dojść do porozumienia z pierworodnym. Wspólne sceny z Armitagem to przykład klasycznej, dobrej gry Wyspiarzy.

Nie mniej znakomity jest Stephen Rea. Aktor doskonale uwodzi widza swoją przekonującą grą. Killane w wykonaniu Irlandczyka z Północy jest wdowcem pogrążonym w rozpaczy. Twórcy adaptacji zrezygnowali z postaci chorej kobiety na rzecz makabreski wiążącej bohaterów dramatu. Rea idealnie wcielił się w osobę z pozornie drugiego planu, jednak kiedy Brytyjczyk pojawia się w poszczególnych ujęciach, jego gra dominuje. Należy ubolewać nad tym, że scenarzyści Daniel Broccklehurst, Mick Ford, Karla Crome i Charlotte Coben, córka pisarza, nie zdecydowali się na wspólne sceny Rei i Dervly Kirwan, którzy wystąpili razem w „Ondine”.

W przeciwieństwie do odtwórczyni roli Corinne, fryzura Siobhan Finneran jest zgodna z pierwowzorem. Detektyw Griffin w interpretacji aktorki jest profesjonalną śledczą, nie pozbawioną emocji, gdy sprawa dotyczy śmierci przyjaciółki. To cechy wspólne z książkową wersją Griffin. Zmiana lokacji wymusiła korektę odnośnie do struktury wydziałów policji, likwidując problem zależności i jurysdykcji. Kreacja Finneran i Kadiffa Kirwana zbudowana jest na zasadzie kontrastu. Angielka nie pierwszy raz zagrała przedstawicielkę prawa. Na uwagę zasługują jej role w „Happy Valley” i „The Loch”.

Paul Kaye udźwignął ciężar roli niejednoznacznego detektywa Johna Katza. Zarówno w powieści, jak i serialu, motywy kierujące bohaterem, zostały wyraźnie przedstawione. Kontekst rodzinny rozbudowano i z epizodu na epizod łatwiej zrozumieć punkt widzenia człowieka uwikłanego w szemrane interesy kosztem złożonej przysięgi. Działania podejmowane w imię zdrowia córki nie zostały usprawiedliwione, trudno jednakże kategorycznie uznać winę w podjętych decyzjach. Dopiero ich skutki oraz dalsze brnięcie w spiralę przemocy powodują, że postać brudnego gliny staje się jednym z głównych negatywnych bohaterów. Nie jest to jednak tak wyrachowany złoczyńca jak dwóch pozostałych antagonistów.

Przed Hannah John-Kamen postawiono wysoką poprzeczkę, jednocześnie pozwalając na pewną dozę autorskiej kreacji. Aktorka odtwarza rolę Chrisa, a dzięki zmianie płci bohatera w serialu, staje  się w pewnym sensie symboliczną Temidą, odkrywającą prawdę za wszelką cenę. Wyroki, jakie zapadają na okłamywanych bliskich, Nieznajoma pozostawia ślepemu losowi. W wykonaniu John-Kamen osobista wendetta jest, wbrew pozorom, poważniejszym problemem. Dla Angielki ta rola to okazja do zaistnienia w świadomości fanów kinematografii.

Sezon obfituje w realia brytyjskie, które realizują politykę poprawności serwisu streamingowego. Nie dziwi kolor skóry Nieznajomej, pochodzenie Olivii czy orientacja seksualna Rossa i Ingrid. Zmiany kulturowe nie odbiegają daleko od amerykańskiego pierwowzoru, uwaga skupiona jest na relacjach, jakie zachodzą w angielskich domach. To właśnie konflikty rodzinne oraz tajemnice są główną przyczyną tragedii, jaka wpłynęła na tak wielu bohaterów. Świat młodych ludzi w pewnej mierze odpowiada już realiom dorosłych, z używkami i intrygami na czele. Nie jest to pozytywny obraz, jaki kreował Coben opisując miasteczko, w którym żyją powieściowi Price'owie. U pisarza pod idylliczną warstwą kryją się koszmarne sekrety, w adaptacji świat wartości ulega nieodwracalnej przemianie.

Tytuł serialu: The Stranger
Produkcja: Wielka Brytania (2020)
Reżyseria: Daniel O'Hara, Hannah Quinn
Na podstawie: Harlan Coben "Nieznajomy"
Ocena recenzentki: 3/6