"Pod wulkanem" polskim kandydatem do Oscara
Ewa Balana | 22 dni temuŹródło: Filmosfera, foto Ewa Balana
18 września 2024 roku w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej odbyła się konferencja prasowa Komisji Oscarowej, podczas której ogłoszono polskiego kandydata do 97. Nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Międzynarodowy.  Został nim film Damiana Kocura "Pod wulkanem".

Komisja Oscarowa w składzie: Ewa Braun, Sławomir Idziak, Krystyna Janda, Tomasz Kolankiewicz, Artur Liebhart, Marcin Masecki, Paweł Pawlikowski (Przewodniczący Komisji Oscarowej), Karolina Rozwód, Grażyna Torbicka, Olga Wysocka, Tomasz Ziętek pod przewodnictwem Pawła Pawlikowskiego wyłoniła zwycięzcę spośród dziesięciu wyjątkowych produkcji zgłoszonych w tegorocznym naborze. „Pod wulkanem” w reżyserii Damiana Kocura konkurował z dziewięcioma produkcjami: „Drzewa milczą”, reż. Agnieszka Zwiefka, „Idź pod prąd”, reż. Wiesław Paluch, „Jedna dusza”, reż. Łukasz Karwowski, „Kobieta z...”, reż. Małgorzata Szumowska i Michał Englert, „Kos”, reż. Paweł Maślona, „Ludzie”, reż. Maciej Ślesicki i Filip Hillesland, „Minghun”, reż. Jan P. Matuszyński, „Tyle co nic”, reż. Grzegorz Dębowski i „Życie i śmierci Maxa Lindera”, reż. Edward Porembny.

Dyrektor PISF Karolina Rozwód przypomniała kryteria, jakie musi spełniać film, by był rozpatrywany jako kandydat do Oscara w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Międzynarodowy. Więcej niż 50% dialogów w filmie musi być w języku innym niż angielski; musi być wyprodukowany w Polsce lub z istotnym polskim udziałem koprodukcyjnym; musi mieć premierę kinową między 1 stycznia a 31 grudnia roku poprzedzającego rozdanie Oscarów, musi być wyświetlany publicznie w kinach przez co najmniej 7 kolejnych dni, co oznacza, że musi spełniać kryteria komercyjne i dystrybucji kinowej. Musi również spełniać wymogi formalne. Z 11 filmów zgłoszonych do naboru, jeden nie spełnił wymogów formalnych i nie został zakwalifikowany do oceny przez Komisję Oscarową, zatem do selekcji trafiło 10 filmów. Co do Komisji Oscarowej - nikt z jej członków nie może być związany z żadnym ze zgłoszonych filmów. Po konsultacji z Amerykańską Akademią Sztuki i Wiedzy Filmowej oraz Polskim Instytutem Sztuki Filmowej, Joanna Szymańska (podana w pierwotnym składzie Komisji Oscarowej) zdecydowała się na wyłączenie z udziału w posiedzeniu Komisji Oskarowej a tym samym z wyboru polskiego kandydata do Oscara. Powodem jest jej zawodowe zaangażowanie w jeden ze zgłoszonych tytułów.

Werdykt Komisji Oscarowej podczas konferencji w obecności większości jej członków odczytała Grażyna Torbicka. "Pod wulkanem" portretuje sytuację ukraińskiej rodziny, którą wybuch pełnoskalowej wojny zastaje poza krajem. Stan zaskoczenia, niepewności i zagubienia potęguje rodzinne konflikty. Prywatny dramat staje się uniwersalnym obrazem ludzi uwikłanych wbrew swojej woli w wielką politykę. Film zrealizowany w ascetycznej formie, dotyka najtrudniejszych tematów współczesności: wojny i migracji, pozostawiając widzów z poczuciem, że każdy z nas może znaleźć się pod budzącym się wulkanem - napisano w werdykcie.

"Pod wulkanem" kilka dni temu miał premierę światową na MFF w Toronto. Już wiadomo, że ma zapewniony duży obieg festiwalowy na całym świecie. Na konferencji Komisji Oscarowej obecni byli producenci filmu "Pod wulkanem": Mikołaj Lizut i Agnieszka Jastrzębska. Opowiedzieli po trosze o kulisach produkcji tego międzynarodowego projektu. Ważnym jego elementem był zakrojony na szeroką skalę casting. Jedna z reżyserek castingu pracowała w Lizbonie, druga w Kijowie, a sam proces zajął bardzo dużo czasu. W efekcie znaleziono aktórów głównych ról, Anastazję Karpienko, Sofię Berezowską i Romana Luckiego. Zdjęcia zrealizował Mykyta Kuzmenko, utalentowany operator, pracujący w Hollywood. Aktorzy dostali scenariusz w dniu rozpoczęcia zdjęć. Damianowi Kocurowi chodziło o to, by nie uczyli się ról na pamięć. Sceny realizowano w pewnym sensie metodą filmu dokumentalnego, dzięki czemu wszystkie emocje były prawdziwe.

Czy film będzie miał szansę na Oscara, okaże się za kilka miesięcy. Uroczystą galę 97. Nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej zaplanowano na 2 marca 2025 roku.