„Milczenie” Martina Scorsese to nie pierwsza ekranizacja powieści Shūsaku Endō „Chinmoku”. Poprzednią adaptację wyreżyserował Masahiro Shinoda w 1971 roku, który jest też współautorem scenariusza napisanego razem z pisarzem. Japońska wersja stanowi równie poruszający obraz co „Milczenie". Można uznać obie adaptacje za uzupełniające się w przedstawieniu okrutnego tępienia chrześcijan w XVII wieku.

Obie produkcje, choć opowiadają o tym samym zderzeniu dwóch kultur i religii, wyrażają jednak różnorakie podejście do podjętej tematyki. Japońska realizacja skupia się na moralnym upadku wartości, u Scorsese zwątpienie przewija się przez całą fabułę aż do zakończenia, które ma potwierdzać pierwotny wybór.

Trzy różne postawy księży to także trzy różne rodzaje tytułowego milczenia. Na zasadzie opozycji zostały przedstawione sylwetki wiernego ojca Francisco Garupe (Adam Driver) oraz oficjalnie przechrzczonego na buddyzm ojca Cristóvão Ferreiry (Liam Neeson). Pomiędzy niezachwianą wiarą a odejściem od Kościoła znajduje się ojciec Sebastião Rodriguez (Andrew Garfield), wraz z rozwojem wydarzeń, coraz częściej wątpiący. Owo milczenie – wierzącego – można odnieść do tej postaci. Scorsese wprowadza pewne zachwianie ustalonego wcześniej porządku, pokazując Ferreirę jako człowieka jednocześnie silnej i słabej wiary tak jak wciąż publicznie zmieniającego wyznanie Kichirijo (Yôsuke Kubozuka).

Neeson, a zwłaszcza Driver, doskonale podołali aktorskiemu wyzwaniu. Równie dobrze poradził sobie z rolą Rodrigueza Garfield, którego kreacja nosiła pewne konotacje z postacią Jezusa.

Warto zaznaczyć, że nie jest to pierwsza ekranizacja Scorsese dotycząca wiary. Reżyser w 1988 roku zrealizował „Ostatnie kuszenie Chrystusa” na podstawie powieści Nikosa Kazantzakisa pod tym samym tytułem. W kolejnym obrazie o charakterze religijnym, ale już w kontekście narzucania wyznania innej kulturze z jednej strony i misji szerzenia wiary z drugiego punktu widzenia, Scorsese nie zostawił dla widzów refleksyjnych elementów, które były stopniowane przez Shinodę.

Milczenie wiąże się z ciszą, dlatego maksymalnie minimalistyczna ścieżka dźwiękowa autorstwa małżeństwa Kathryn i Kim Allena Kluge jest zauważalna. Jeden egzotyczny motyw oraz dominujące dźwięki natury potęgują wyobcowanie misjonarzy we wrogim ich przekonaniom kraju. Na uznanie zasługuje także operator zdjęć, Rodrigo Prieto, który współpracował już z reżyserem na planie „Wilka z Wall Street” (to także adaptacja, tyle że wspomnień Jordan Belfort). Reżyser często wykorzystuje literackie pierwowzory, które przekłada na język filmowy. O ile ekranizacja historii Belfrota jest przedstawieniem wydarzeń, jakie miały miejsce, o tyle powieść Dennisa Lehane’a: „Wyspa tajemnic” to autorskie odczytanie utworu. Scorsese o wiele lepiej interpretuje literaturę niż biografię (chyba że jest to doskonały klasyk pokroju „Wściekłego byka” opartego o książkę boksera Jake’a LaMotty, napisanej wspólnie z Peterem Savagem i Josepgem Carterem), co jednak pozostaje zróżnicowane nie tylko w doborze lektury – ale także dotyczy sposobu opowiadanej fabuły. Warto zwrócić uwagę, jak Scorsese ponownie odczytuje już zekranizowane dzieła (oprócz „Milczenia” nowojorczyk zrealizował „Kolor pieniędzy” na podstawie powieści Waltera Trevisa, która odwoływała się do poprzedniego utworu tegoż autora, także zekranizowanej – w obu produkcjach wystąpił Paul Newman). Pewną zależność w opowiadaniu wydarzeń za pomocą kamery widać również na przykładzie obsady filmów reżysera. Oprócz zekranizowanego „Wściekłego byka” Robert de Niro pojawia się w kolejnym remake’u Scorsese, „Przylądku strachu” (adaptacja powieści Johna D. McDonalda) oraz w „Chłopcach z ferajny” na podstawie twórczości Nicholasa Pileggi, po którego książki twórca sięgał dwa razy (drugą ekranizacją jest „Kasyno”). Wymienione tytuły to wielokrotnie nagradzane dzieła filmowe, które wyznaczają nie tylko styl ich realizatora, ale także są bogate w liczne kreacje aktorskie największych nazwisk współczesnego firmamentu gwiazd o statusie międzynarodowych geniuszy gry (jak choćby Daniel Day-Lewis w „Wieku niewinności”, kolejnej wersji powieści Edith Wharton). Autor tych wielogatunkowych historii, od kostiumowych przez historyczne po kryminały, przedstawia losy różnych środowisk oraz kondycję człowieka, na którym skupił się w najnowszym obrazie pod względem rozwoju duchowego i moralności. Przekrój adaptacji wskazuje, że Scorsese wraca do źródeł i swoich największych obrazów, które zapewniły mu uznanie krytyków i widzów.