Aktor amerykański, brat przedwcześnie zmarłego aktora Rivera Phoenixa. Urodził się 28 października 1974 roku w San Juan w Puerto Rico. Jako dziecko wiele podróżował i przeprowadzał się wraz z rodzicami – członkami ewangelickiego kościoła misyjnego Dzieci Boga. Z Portoryko rodzina Phoenixów przeprowadzała się m.in. w głąb Ameryki Południowej, to znów na Florydę i do Wenezueli, by wreszcie w 1978 roku osiąść w Los Angeles.

Bardzo wcześnie, bo w 1982 roku zadebiutował w epizodzie w muzycznej produkcji TV „Seven Brides for Seven Brothers”, w 1985 wystąpił w dramacie TV „Kids Don’t Tell”, a od 1986 roku regularnie grał w serialu familijnym „Gwiazda poranna/Gwiazda wieczorna”. Również w 1986 roku zadebiutował na dużym ekranie w przygodowym filmie sci-fi „Kosmiczny obóz”. Rok później zagrał wraz z siostrą, Summer w filmie „Ruscy na Florydzie”.

W 1989 roku wystąpił w dość znanej komedii ze Stevem Martinem „Spokojnie tatuśku” w reżyserii Rona Howarda, po czym na kilka lat zarzucił karierę filmową, aby odbyć kilka ciekawych podróży ze swoim ojcem. Po powrocie wystąpił w swojej przełomowej roli w czarnej komedii Gusa van Santa „Za wszelką cenę” (1995) z Nicole Kidman. Występ ten dał mu możliwość rozpoczęcia kariery z prawdziwego zdarzenia, w czym pomogły liczne propozycje od producentów i reżyserów. 

Szczególnie dobrze odnajdywał się w thrillerze - w 1997 roku zagrał u Olivera Stone’a w „Drodze przez piekło”, w 1998 – w „Powrocie do raju” z Vincentem Vaughnem, a w 1999 – u boku Nicolasa Cage’a w „8 mm”.

W 2000 roku wystąpił w filmie „Zatrute pióro” Philipa Kauffmana, opartym na biografii skandalisty markiza de Sade’a oraz zdobył pierwsze nominacje do Oscara, Złotego Globu i BAFTA za rolę w „Gladiatorze” (2000) Ridleya Scotta. W 2001 roku wystąpił w głównej roli w komediowym filmie „Buffalo Soldiers” (nominacja do BIFA) u boku Eda Harrisa.

W późniejszych latach kontynuował występy w wysokobudżetowych thrillerach – w 2002 roku zagrał z Melem Gibsonem w „Znakach”, zaś w 2004 w „Osadzie”, przeplatając je występami w bardziej ambitnych obrazach, takich jak „Wszystko dla miłości” (2003) Thomasa Vinterberga, „Hotel Ruanda” (2004) Terry’ego George’a, czy wreszcie „Spacer po linie” (2005), w którym aktor wcielił się w rolę legendarnego muzyka Johnny’ego Casha, za co otrzymał Złoty Glob oraz kolejne nominacje do Oscara i BAFTA. Dla potrzeb filmu aktor nauczył się grać na gitarze. Wszystkie piosenki w filmie wykonywał sam, bez dubbingu.

Jednym z ostatnich projektów aktorskich Phoenixa jest kolejny thriller - „Reservation Road” Terry’ego George’a.

Prywatnie jest zagorzałym orędownikiem walki o prawa zwierząt. Nie nosi skórzanych butów, ani odzieży. Jest rzecznikiem PETA (People for the Ethical Treatment of Animals).