Polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, dyrektor Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie.
Edward Żentara urodził się 18 marca 1956 roku w Sianowie koło Koszalina, w województwie zachodniopomorskim. Podczas nauki w liceum po raz pierwszy wystąpił na scenie, a ściśle w Teatrze Propozycji Dialog w Koszalinie. Zagrał w benefisowym przedstawieniu "Aktor" (1975).
Gdy w tym samym roku ukończył Liceum Ekonomiczne w Koszalinie, rozpoczął studia na Wydziale Aktorskim w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera. Na pierwszym roku studiów nie było łatwo. Wykładowcy chcieli go odrzucić ze względu na matowy głos, argumentując, że głos powinien dźwięczeć jak dzwon. Na szczęście po krótkim czasie głos aktora się obniżył i stał się charakterystyczny. Żentara ukończył szczęśliwie studia w 1980 roku.
Aktor występował na deskach bardzo wielu teatrów. Był to m.in. teatr: im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1979-80), Polski w Warszawie (1980-81), Stary im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (1981-90), Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie (1993-96), im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1996-97), Polski w Szczecinie (1998-2001) i Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie, gdzie w latach 2004-2005 pełnił funkcję dyrektora artystycznego. Z kolei od 4 lipca 2008 roku jest dyrektorem Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie.
Żentara pełnił również stanowisko prezesa Stowarzyszenia Dialog, dyrektora Teatru Dialog (1998-2003), przez dwa lata był dyrektorem artystycznym Grudziądzkich Sezonów Teatralnych i wyreżyserował wiele spektakli. Za rolę tytułową w sztuce Georga Büchnera Woyzeck otrzymał Główną Nagrodę Aktorską na XXVI Kaliskich Spotkaniach Teatralnych '86, a za występ w monodramie Romans z Monizą Clavier wg Sławomira Mrożka zdobył nagrodę jury oraz nagrodę prezydenta miasta na XXI Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora 1987 w Toruniu. W 1988 roku prezydent miasta Krakowa przyznał mu specjalną nagrodę za wybitne dokonania w dziedzinie twórczości filmowej i teatralnej. W 1989 roku został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
Debiutował w telewizji w serialu "Rodzina Połanieckich" (1978), a następnie wystąpił w "W słońcu i w deszczu" (1979). W kinie zadebiutował w dramacie politycznym Feliksa Falka "Był jazz" (1981) u boku Michała Bajora. Za postać plastyka-karateki w dramacie Wojciecha Wójcika "Karate po polsku" (1982), rolę księdza Władysława Ryby w serialu "Trzy młyny" (1984) oraz kreację wrażliwego poety Janka Pradery w filmie poetyckim Witolda Leszczyńskiego "Siekierezada" (1985) został uhonorowany nagrodą im. Zbyszka Cybulskiego i nagrodą Złotego Ekranu przyznawaną przez tygodnik "Ekran".
W trakcie swojej kariery często był obsadzany w rolach zimnych, np. oficerów hitlerowskich czy ludzi bez serca. Nie obce mu były również role zupełnie odmienne – np. rola księdza Władysława Ryby w serialu "Trzy młyny" (1984). W 1987 roku Edward Żentara odebrał nagrodę tygodnika "Film" -"Złotą Kaczkę" w kategorii: najlepszy polski aktor 1986 roku.
Zmarł w
wieku 55 lat w swoim mieszkaniu w Tarnowie, prawdopodobną przyczyną śmierci było samobójstwo.
|