Artysta, ilustrator, pisarz, scenarzysta, lalkarz, rzeźbiarz i jeden z twórców założycieli czeskiego filmu animowanego - Jiří Trnka był jednym z największych i najbardziej wszechstronnych czeskich artystów XX w., któremu udało się wywrzeć wpływ na światowe życie artystyczne. Zaczynał w Pilźnie w Teatrze Spejbla i Hurvínka Josefa Skupy. W 1945 r. był jednym ze współzałożycieli studia filmu animowanego Bratři v triku. W 1947 r. założył Studio Filmów Lalkowych, stając się prekursorem nowych technologii.

- Dzięki geniuszowi Trnki i jego świetnemu, niewielkiemu zespołowi, powstała słynna czeska szkoła animacji lalkowej. Na Zachodzie Trnka zdobywał nagrody festiwalowe, stał się atrakcyjnym towarem eksportowym. Piękno tych filmów, w połączeniu z jego doskonałą i imponującą prezencją, uczyniło z niego osobistość światowego formatu. Na jego przykładzie reżim komunistyczny udowadniał, jak bardzo jest humanistyczny i jak ceni sobie sztukę. Trnka nigdy nie został etatowym pracownikiem, nie należał do partii komunistycznej i robił to, co uważał za stosowne. Był królem czeskiej ilustracji książkowej i filmu lalkowego, jednak żył w cieniu totalitarnej władzy, co miało pewne konsekwencje. W połowie lat 60. przygotowywał się do realizacji swojego ostatniego dzieła: krótkometrażowego filmu „Ręka”, brutalnej alegorii totalitarnej władzy. Film został nagrodzony na Festiwalu w Annecy, ale nie spodobał się czechosłowackiej cenzurze – mówi Martin Novosad, dyrektor programowy Kina na Granicy po stronie czeskiej. - Jiří Trnka poza tym, że był twórcą "poważnym", który – szczególnie w późniejszych filmach – podejmował tak trudne tematy, jak dehumanizacja ludzkiej społeczności, relacja między człowiekiem a technologią czy kwestia wolności artystycznej w systemie totalitarnym, ze swej natury był magikiem i iluzjonistą, który chciał bawić, zaskakiwać i zadziwiać widza. Był pionierem. Jego „Sen nocy letniej” z 1959 roku to pierwszy na świecie film animowany w szerokoekranowym formacie CinemScope (2:35:1).

W Cieszynie będzie można zobaczyć 8 jego najważniejszych animacji oraz dokument o twórcy „Jiří Trnka: Nalezený přítel” („Jiří Trnka: Odnaleziony przyjaciel") w reżyserii Joëla Fargesa z 2019 roku.


Oto tytuły:

„Podarek“ (1946) 15´

„Jak komuniarczyk wyprowadził SS w pole“ (1946)

„Cesarski słowik“ (1948)

„Árie prérie“ (1949)

„Stare podania czeskie“ (1952)

„Dobry wojak Szwejk“ (1954)

„Sen nocy letniej“ (1959)

„Ręka“ (1965)

24. Przegląd Filmowy Kino na Granicy odbędzie się w dniach 29 kwietnia – 3 maja 2022 roku w Cieszynie i Czeskim Cieszynie. Szczegóły na stronie www.kinonagranicy.pl oraz w wydarzeniu na Facebooku: www.facebook.com/events/286433643552450