Przegląd filmów Jerzego Skolimowskiego
Ewa Balana | 2023-05-05Źródło: Informacja prasowa
„Na samym dnie”, „Wrzask”, „Fucha” i „IO” oraz rozmowy Grażyny Torbickiej z Jerzym Skolimowskim to główne atrakcje Przeglądu Filmów Jerzego Skolimowskiego zorganizowanego przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich z okazji 85. rocznicy urodzin tego wybitnego reżysera. Przegląd Filmów Jerzego Skolimowskiego odbędzie się w dniach 8 - 11 maja 2023 w warszawskim kinie Kultura. Wstęp na projekcje i spotkania na podstawie bezpłatnych wejściówek dostępnych w kasie kina. Jedna osoba może odebrać 4 wejściówki. Kino nie przyjmuje rezerwacji. Miejsca są nienumerowane.

Jerzy Skolimowski - reżyser, scenarzysta, producent, aktor, także poeta i malarz. Współtwórca nowej fali w kinie polskim lat 60. XX wieku, niemal zawsze wierny kinu autorskiemu. Laureat prestiżowych nagród, m.in. na festiwalach filmowych w Berlinie, Cannes, Gdyni i Wenecji. Charakter jego twórczości oddaje uzasadnienie Nagrody Specjalnej Orzeł (2003). Artysta otrzymał ją za „niezależną postawę polskiego twórcy kina o światowym wymiarze, realizowaną w kraju i na emigracji, oraz stałe związki z Polską”. Jerzy Skolimowski jest prawdziwym mistrzem formy i obrazu. „Cztery noce z Anną”, „Essential Killing” czy „IO” to filmy prawie bez dialogów, a chwytają za gardło i uciskają serce.

Jerzy Skolimowski urodził się 5 maja 1938 roku w Łodzi. Studiował etnografię, uprawiał boks, współpracował z STS-em i Teatrzykiem Bim-Bom, publikował wiersze w antologiach młodej poezji, wydał dwa autorskie tomiki poetyckie. W kinie zadebiutował jako współscenarzysta „Niewinnych czarodziejów” (1960) Andrzeja Wajdy. Przydał filmowi nowofalowego stylu. Wniósł też wiele od siebie do scenariusza nowofalowego „Noża w wodzie” (1961) Romana Polańskiego. „Byliśmy młodzi, skorzy do buntu przeciw skostniałym konwencjom” – mówi Jerzy Skolimowski. W 1963 ukończył reżyserię w łódzkiej PWSTiF. Zostawił po sobie legendę studenta, który „oszukał Filmówkę” i zrobił swój debiut fabularny z etiud, które kręcił na kolejnych latach studiów. Tak powstał „Rysopis” (prem. 1965).

Kontynuacją poszukiwań z „Rysopisu” – portretu pierwszego powojennego pokolenia dwudziestolatków – były filmy: „Walkower” (1965), „Bariera” (1966) i antystalinowskie „Ręce do góry” (1967, prem. 1985). Ten ostatni spoczął na „półce”, a reżyser musiał opuścić Polskę. W większości filmów zagranicznych, takich jak: „Na samym dnie” (RFN/USA 1970), „Fucha” (Wlk. Brytania 1982), „Najlepszą zemstą jest sukces” (Wlk. Brytania/Francja 1984) – pozostał wierny kinu autorskiemu. - Chyba tylko takie potrafię tworzyć. Jeśli film powstaje według mego scenariusza oryginalnego, na ekranie dochodzi do głosu moje indywidualne spojrzenie, które odróżnia mnie od innych reżyserów. Wycieczki w stronę kina gatunkowego niezbyt mi się udawały – twierdzi Jerzy Skolimowski, choć jego komedia kostiumowa „Przygody Gerarda” (Wlk. Brytania/Włochy/Szwajcaria 1970) ma swoich fanów.

Po powrocie do Polski Jerzy Skolimowski nakręcił takie filmy jak: „Ferdydurke”, „Cztery noce z Anną”, „Essential Killing”, „11 minut” czy „IO” – nominowane do Oscara w kategorii Międzynarodowy Film Fabularny.

Program Przeglądu Filmów Jerzego Skolimowskiego

8 maja 2023
19:00 Grażyna Torbicka rozmawia z Jerzym Skolimowskim
19:30 pokaz filmu „Na samym dnie”

„Na samym dnie” / „Deep End” (1970) 88 min
Nastoletni Mike rozpoczyna pracę w miejskiej łaźni. Przybytek ten okaże się dla chłopaka swoistą szkołą życia. Spotka tu swój obiekt westchnień. Sam z kolei stanie się obiektem pożądania. Nie wszystko jednak będzie przebiegać zgodnie z oczekiwaniami.

9 maja 2023
19:00 Sebastian Smoliński rozmowa z Jerzym Skolimowskim
19:30 pokaz filmu „Wrzask”

„Wrzask” / „The Shout” (1978) 83 min
Wszystko zaczęło się od meczu krykieta, rozgrywanego między drużyną z wioski Lampton a pacjentami miejscowego szpitala psychiatrycznego. Na mecz przyjeżdża Robert Graves, któremu chory psychicznie Charles Crossley opowiada swoją dziwną historię. Znajomość z kompozytorem Anthonym Fieldingiem i jego żoną Rachel wiele zmienia nie tylko w życiu Charlesa. Zostaje zaproszony przez małżonków na obiad do ich domu. Gawędząc z gospodarzami wspomina lata dzieciństwa spędzone w Australii. Poznał tajemnice aborygenów, od ich czarownika nauczył się krzyku, którym można zabijać.

10 maja 2023
19:00 Grażyna Torbicka rozmawia z Jerzym Skolimowskim
19:30 pokaz filmu „Fucha”

„Fucha” / „Moonlighting” (1982) 93 min
W grudniu 1981 r. czwórka Polaków przybywa do Anglii, aby wykonać "na czarno" pewną pracę: mają wyremontować elegancki dom w Kensington. Za miesiąc pracy otrzymają zapłatę równą rocznym dochodom w Polsce. Mężczyźni zamieszkują w remontowanym domu, robią zakupy w pobliskim supermarkecie, zachwycając się obfitością i różnorodnością oferowanych produktów i praktycznie całe dnie spędzają na pracy. Tylko jeden z nich, Nowak, mówi po angielsku i tylko do niego dociera wiadomość o wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego. Po krótkim wahaniu Nowak, odpowiedzialny za wykonanie pracy w terminie, postanawia zataić przed swymi kolegami prawdę o wydarzeniach w kraju, by nie wpadli w panikę, nie zaprzestali pracy i nie zechcieli wrócić przed terminem do domów. Ale świadomość, że ich oszukuje, ciąży mu coraz bardziej.

11 maja 2023
19:00 Grażyna Torbicka rozmawia z Jerzym Skolimowskim, Pawłem Mykietynem, Ewą Piaskowską
19:30 pokaz filmu „IO”

„IO” / „EO” (2022) 88 min
Opowieść o nas samych, odbijających się w wilgotnych oczach pewnego osiołka, zachwyciła artystyczną brawurą i młodzieńczą energią, choć firmuje ją swoim nazwiskiem 84-letni mistrz europejskiego kina. Historia IO za sprawą niezwykłego zwierzęcego bohatera wykracza poza ludzką perspektywę, ale to przede wszystkim film głęboko humanistyczny - manifest w obronie tego, co pozostało w nas niewinne. Podróż, w jaką zabiera nas Skolimowski, wiedzie przez całą Europę: od cyrku przez stadiony i parkingi dla tirów, po pałace. Od głupoty, przez przemoc, po przebłyski dobra i solidarności. Ten portret zbiorowy, który jednak nie traci z oczu pojedynczej mrówki, łączy realistyczne i wizjonerskie, przyziemne i metafizyczne, krytyczne i empatyczne. Swoim rozmachem przypomina najwspanialsze obrazy Hieronima Boscha i Pietera Bruegla.