20 czerwca 2009 roku po raz piętnasty obchodzimy Międzynarodowy Dzień Uchodźcy. Z tej okazji Polska Akcja Humanitarna wraz Fundacją Filmowa Warszawa zapraszają na Przegląd Filmów o tematyce uchodźczej.
„Problemy Uchodźców i Repatriantów przewijały się przez moje długie życie wielokrotnie i wiem jak są bolesne i trudne do przezwyciężenia. Jest czymś normalnym, że kino Europy, która tak bardzo była doświadczona tą społeczną chorobą zareagowało wieloma filmami na ten temat i nadal towarzyszy temu nieszczęściu. Dlatego wspieram ideę upowszechniania poprzez Przeglądy i Festiwale filmów o tej tematyce z nadzieją, że dotrą one do najwłaściwszej widowni, która z wyboru interesuje się tym tematem” - Andrzej Wajda.
Ideą Przeglądu jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na problemy uchodźców – osób, które ze względu na prześladowania zostały zmuszone do opuszczenia swojej ojczyzny i szukania schronienia poza jej granicami. Prezentowane filmy pokazują temat uchodźstwa i migracji z różnych perspektyw – poczynając od ich przyczyn, a kończąc na problemach adaptacji w kraju przybycia. Ich celem jest pogłębienie wiedzy widzów z zakresu tolerancji i różnorodności kulturowej.
W programie Przeglądu znajdują się zarówno filmy dokumentalne, jak i fabularne. Pokazany zostanie m. in. dokument „Połowa mnie” wyreżyserowany przez Justynę Tafel na temat rodziny czeczeńskiej, która stara się o legalny pobyt w Polsce. Dzięki uprzejmości Ambasady Francuskiej w Polsce zaprezentowany zostanie również nie pokazywany wcześniej dokument „Znużone wojną” w reżyserii Laurent Bécue–Renard, nagrodzony na Berlinale 2003. Film stanowi zapis sesji terapeutycznych trzech kobiet, które opowiadają swoja historię, próbując się wyzwolić z ciężaru wojny domowej w Bośni i Hercegowinie. Widzowie będą mieli także szansę zobaczyć cykl filmów dokumentalnych, ukazujących działalność Polaków na Węgrzech, a wśród nich film „Mój tata Henryk Sławik”. Dokument przybliża sylwetkę Henryka Sławika, człowieka nazywanego „Polskim Wallenbergiem” który podczas II wojny światowej pomagał polskim uchodźcom na Węgrzech.
Podczas Przeglądu przypomniany zostanie także film Michael’a Winterbottoma „Aleja Snajperów” od lat nie pokazywany na dużym ekranie oraz przepięknie nakręcona opowieść emigrantach z Bangladeszu „Brick Lane” (reż. Sarah Gavron). Film pokazuje psychologiczne problemy związane z emigracją, poszukiwaniem swego miejsca na ziemi oraz przebiegu procesów adaptacyjnych wśród cudzoziemców. Wyświetlony zostanie również film pt. „Ojcze nasz. Krew z krwi” (reż. Christopher Zalla) opowiadający o meksykańskich emigrantach w Stanach Zjednoczonych (w kinach od 19 czerwca 2009).
Pokazy filmów odbędą się w kinach należących do prestiżowej sieci Kin Studyjnych i Lokalnych:
20-25.06.2009 - Warszawa, Kinoteka
20-25.06.2009 - Kraków, Kino Mikro
20-25.06.2009 - Poznań, Kino Rialto
20-25.06.2009 - Lublin, Akademickie Centrum Kultury „Chatka Żaka”
03-05.07.2009 - Warszawa, Kino Alchemia
10-12.07.2009 - Toruń, Kino Centrum w Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”
Szczegółowe informacje na temat repertuaru wkrótce na stronie: www.refugee.pl oraz www.pah.org.pl
Program przeglądu filmów z okazji Dnia Uchodźcy w "Kinotece" (Warszawa) 20 - 25 czerwca 2009
Sobota, 20.06.2009
18.00 Uroczyste otwarcie przeglądu: Skoro się urodziłeś, reż. Marco Tullio Giordana, Włochy / Francja / Wielka Brytania, 2005, 115’
20.30 Ojcze nasz. Krew z krwi, reż. Christopher Zalla, Argentyna/USA, 2007, 110’
Niedziela, 21.06
18.00 Na złamanie karku, reż. Jan Hřebejk, Czechy, 2004, 108’
20.00 Teza, reż. Haile Grima, Etiopia, 2008, 140’
Poniedziałek, 22.06
18.00 Aleja Snajperów, reż. Michael Winterbottom, USA / Wielka Brytania, 1998, 98’
20.00 DOKUMENT: Znużone wojną, reż. Laurent Becue – Renard, Francja, 2003, 98’
Wtorek 23.06
18.00 Brick Lane, reż. Sarah Gavron, Wielka Brytania, 2007, 101’
20.00 Munyurangabo, reż. Lee Isaac Chung, USA, Ruanda, 2008, 97’
Środa 24.06
18.00 Import/Export, reż. Urlich Seidl, Austria 2007, 135’
20.30 Skoro się urodziłeś, reż. Marco Tullio Giordana, Włochy / Francja / Wielka Brytania, 2005, 115’
Czwartek 25.06
18.00 BLOK DOKUMENTÓW:
Połowa mnie, reż. Justyna Tafel, Polska 2007, 16’
Ziemia azylu, reż. Alain Weigel, Francja, 2006, 52’
Mój tata Henryk Sławik, reż. Marek Maldis, Jan Zub, Polska, 2003, 16’
Polska szkoła nad Balatonem, reż. Sylwester Kiełbiewski, Polska, 1984, 16’
20.00 Zamknięcie Przeglądu: Lunatyczna kraina, reż. Teresa Prata, Mozambik/ Portugalia 2007, 97’
OPISY FILMÓW
Teza, reż Haile Gerima Etiopia 2008, 140 min.
Najważniejszy afrykański film 2008 roku, owacyjnie przyjęty na MFF Wenecja 2008 to wstrząsająca opowieść o najnowszej historii Etiopii, od upadku cesarstwa Haile Selassie, poprzez falę terroru komunistycznego, do rządów kapitalistycznych w afrykańskim wydaniu. Bohaterem filmu jest Anberber, lekarz, który po kilku latach spędzonych na studiach medycznych w Niemczech, pełen nadziei na lepsze życie, wraca do Etiopii. Niestety zastaje swój kraj pełen chaosu, nękany zamieszkami. Jego marzenie, by móc leczyć mieszkańców Etiopii zostało zniszczone przez juntę wojskową, która wykorzystuje naukowców do własnych, politycznych celów.
MUNYURANGABO, reż. Lee Isaac Chung, USA / Ruanda 2008, 97 min.
Pierwszy film fabularny zrealizowany w języku kinyarwanda, nieznanym reżyserowi a jedynie obsadzie aktorskiej. Po kradzieży maczety z rynku w Kigali, nastoletni Munyurangabo i jego przyjaciel Sangwa, opuszczają miasto i wyruszają w podróż śladami przeszłości. Munyurangabo chce pomścić swego ojca, który został zabity podczas ludobójstwa. W drodze towarzyszy mu najlepszy przyjaciel Sangwa, który chce odwiedzić rodziców. Uciekł z domu kilka lat temu i od tamtej pory nie miał kontaktu z rodziną. Chociaż chłopcy planowali zostać u rodziców Sangwy tylko kilka godzin, ich pobyt przedłuża się na kilka dni. Rodzice Sangwy nie są zadowoleni z wizyty Munyurangabo, ponieważ pochodzi z innego plemienia, i ostrzegają syna, że Hutu i Tutsi wciąż są wrogami. Przyjaźń Munyurangabo i Sangwy zostaje wystawiona na próbę.
Import/Export, reż. Urlich Seidl, Austria 2007, 135 min.
Opowieść o poszukiwaniu szczęścia i bogactwa. Film kontrowersyjnego, austriackiego reżysera Ulricha Seidla mówi o seksie, śmierci, życiu i bezradności, zwycięzcach i przegranych. Film ma dwóch głównych bohaterów, którzy nigdy się ze sobą nie zetkną. Choć mają te same problemy, marzenia, niespełnienia… To opowieść o dwóch indywidualnych losach, które biegną w dwóch przeciwnych kierunkach: IMPORT, czyli uciec z ośnieżonej Ukrainy oraz EKSPORT, czyli porzucić Austrię.
Ojcze nasz. Krew z krwi, reż. Christopher Zalla, Argentyna / USA 2007 PREMIERA POLSKA!
Znakomity debiut o środowisku nielegalnych imigrantów z Meksyku w USA oraz o skradzionej tożsamości. Ta prowokująca historia to również dogłębna analiza człowieka pragnącego być kochanym. Juan i Pedro spotykają się w ciężarówce pełnej meksykańskich imigrantów jadących bez dokumentów do Nowego Jorku. Pedro pokazuje Juanowi zapieczętowany list od matki i opowiada nowemu przyjacielowi, że jedzie na pierwsze spotkanie ze swoim ojcem Diego, bogatym restauratorem, którego dotąd nie wiedział. Niestety, rano budzi się okradziony, ląduje na ulicy, jest kompletnie zagubiony w obcym mieście. Tymczasem Juan pojawia się u Diego z listem, twierdząc, że jest jego synem…
Brick Lane, reż. Sarah Gavron,. Wielka Brytania 2007, 101 min.
Pewnego dnia, życie siedemnastoletniej Nazneen całkowicie się zmienia. Jej nowym, mężem jest dużo starszy mężczyzna, jej nowym domem jest blokowisko wschodniej części Londynu. W tym całkowicie innym świecie młoda hinduska dziewczyna stara się znaleźć sens życia i jednocześnie spełnić należycie swój małżeński obowiązek. Jej życie zmienia się, gdy poznaje Karima, młodego miejscowego mężczyznę.
Aleja Snajperów, reż. Michael Winterbottom, USA, Wielka Brytania, 1998, 98 min.
Film wojenny, ukazujący dramatyczne wydarzenia w Bośni w roku 1992. Piękna dziewczyna szykuje się do ślubu, jej rodzina formuje orszak weselny, wychodzi na ulicę. Pada strzał, ludzie ukrywają się w bramach. Wtedy pojawiają się reporterzy telewizyjni. Czy powinni rejestrować wydarzenia, czy pomagać?
Na złamanie karku, reż. Jan Hřebejk, Czechy, 108 min.
Współczesna Praga. Dwaj przemytnicy żywego towaru znajdują w skradzionym samochodzie dwumiesięcznego hinduskiego chłopca. Sprzedają go bezdzietnej Milušce, która marzy o tym, aby mieć potomstwo, nie może jednak ubiegać się o adopcję. Jej mąż František, zapalony kibic piłki nożnej, chuligan i rasista, dostał wyrok w zawieszeniu. Pewnego dnia Miluška pokazuje mu ich nowego, ciemnoskórego syna… Czterdziestoletnia Hana pracuje w centrum pomocy dla uchodźców. Jej sporo starszy partner Otakar słabnie podczas wykładu na Uniwersytecie. Ich osiemnastoletnia córka przez przypadek dowiaduje się, że Otakar nigdy nie rozwiódł się ze swoją dawną żoną – Věrą, z którą ma syna Martina...
Skoro się urodziłeś, reż. Marco Tullio Giordana, 2005, Włochy / Francja/ Wielka Brytania, 115 min.
10 -letni Sandro pochodzi z bogatej włoskiej rodziny. Podczas wakacji w Grecji, traci równowagę i wpada do morza. Traci przytomność i zostaje wyłowiony przez nielegalnych emigrantów przerzucanych łodzią do Włoch. Na łodzi chłopiec zaprzyjaźnia się z Radu, chłopcem z Rumunii oraz jego siostrą. Sandro poznaje zupełnie nieznane mu oblicze Włoch.
Lunatyczna kraina, reż. Teresa Prata, Mozambik / Portugalia 2007, 97 min.
12-letni Muindinga i jego opiekun, stary Tahir, uciekają przed wojną domową, która dotknęła ich kraj. W końcu chronią się w spalonym autobusie. Wśród rzeczy jednego z zamordowanych pasażerów znajdują dziennik, w której opisał historię swojego życia. W miarę lektury bohaterowie dostrzegają, że świat opowieści coraz silniej wkracza i przeplata się z ich własną rzeczywistością. Film jest ekranizacją pierwszej powieści mozambickiego pisarza Mia Couto o tym samym tytule.
DOKUMENT: „Znużone wojną” reż. Laurent Becue – Renard, Francja 2003, 98 min.
Sedina, Jasmina i Senada to trzy kobiety, trzy młode Europejki z małych wsi, których życie legło w gruzach wskutek bałkańskiej wojny: mężowie zaginęli bez wieści jak setki innych, domy, pola i dobytek przeszły w ręce zdobywców, a czas jakby się dla nich zatrzymał. Dopiero jesienią 1998 zaczynają powracać do aktywnego życia, zakładając w Tuzli (Bośnia) stowarzyszenie samopomocy, gdzie z pomocą psychoterapeutów odzyskują władzę nad własnym losem. Reżyser otrzymał za ten film w roku 2001 na Berlinale nagrodę „Peace Film Award”, a sam film nagrodę „Certificate of Merit” w San Francisco w 2001 roku.
Blok Dokumentów:
Połowa mnie, reż. Justyna Tafel, Polska 2007, 16 min.
Rodzina Merzkoev przebywa w Polsce od 2004 roku. Wszystkie ich wnioski o przyznanie statusu uchodźcy zostały odrzucone. W każdym momencie grozi im deportacja. Bohaterami filmu są Aza, Rulan, Achmad, Hava.
Ziemia azylu, reż. Alain Weigel, Francja, 2006, 52 min.
Dokument opowiadający jak kształtowało się prawo i polityka azylowa w Europie oraz jak doszło do stworzenia Konwencji Genewskiej w 1951 roku.
Polska szkoła nad Balatonem, reż. Sylwester Kiełbiewski, Polska, 1984, 16 min.
Film o gimnazjum w Balatonboglar dla dzieci polskich uchodźców działającym w latach 1941-44. Jedyna tego typu szkoła w Europie działała pod nazwą Polski Obóz Młodzieżowy. Świadectwa maturalne otrzymało ok. 200 uczniów. Realizatorzy wykorzystują w filmie relacje uczniów, nauczycieli, węgierskich przyjaciół, bez których wszechstronnej pomocy gimnazjum nie mogłoby istnieć.
Mój tata Henryk Sławik, reż. Marek Maldis, Jan Zub, Polska, 2003, 16 min.
Film dokumentalny, w którym pani Krystyna Kutermak opowiada o działalności swego ojca Henryka Sławik, zwanego „polskim Wallenbergiem”, który podczas drugiej wojny światowej ocalił na Węgrzech ponad pięć tysięcy polskich Żydów, we współpracy z delegatem węgierskiego rządu Józsefem Antallem. Rozstrzelany za tę działalność przez Niemców w 1944 w obozie w Mauthausen, w Polsce ten bohater jest zapomniany; inaczej w Izraelu, gdzie pośmiertnie w 1 990 r. za ratowanie Żydów z narażeniem własnego życia został uznany Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata.
