Ucieczka do zwycięstwa, reż. John Huston (1981)

Obowiązkowa pozycja dla wszystkich kinomaniaków, jak i fanów futbolu. Film został oparty na epizodzie z czasów II wojny światowej, tak zwanym „Meczu śmierci”, który miał miejsce na Ukrainie. Fabuła filmu przedstawia się następująco: w niemieckim obozie jenieckim podczas II wojny światowej ma zostać zorganizowany mecz piłki nożnej, w którym po przeciwnych stronach mają stanąć oficerowie i więźniowie. Mecz ma mieć charakter czysto propagandowy – ukazać wielkość III Rzeszy. W tym pokazowym widowisku swoją szansę widzą skazańcy. Tak rodzi się plan ucieczki z obozu podczas przerwy meczu. Hollywoodzki rozmach, epicka historia oraz obsada naszpikowana gwiazdami kina i piłki nożnej (na ekranie Sylvester Stalonne, Michael Caine czy Max von Sydow mogą liczyć na piłkarskie wsparcie największych gwiazd futbolu, czyli Pelégo, Bobby’ego Moore’a, Osvalda Ardilesa i Kazimierza Deyny) tworzą niezapomniany, emocjonujący sportowy spektakl, bo przecież piłka nożna to coś więcej niż życie i śmierć.

„Kiedy mewy podążają za kutrem rybackim, robią to dlatego, ponieważ myślą, że ryby zostaną wrzucone wprost do morza” - takie słowa usłyszeli dziennikarze od Erica Cantony na konferencji prasowej po meczu z Coventry, kiedy to w stylu kung-fu kopnął kibica drużyny przeciwnika. Ten wybitny piłkarz i niezwykła osobowość medialna w 2009 roku połączył siły z jednym z najwybitniejszych (obok Mike’a Leigha) reprezentantów brytyjskiego kina społecznego Kenem Loachem, z tej współpracy powstał gorąco przyjęty na festiwalu w Cannes obraz „Szukając Erica”. Jest to film o potrzebie wspólnoty. O wspólnym przeżywaniu radości i smutków. Cantona uczy swojego imiennika zasad gry, jaką jest życie. Najważniejsza zasada? Pamiętać, iż jest to gra zespołowa. „Trzeba ufać swoim kolegom. Zawsze. Jeśli nie będziesz, przegracie” – poucza Cantona. Tym jest dla Loacha piłka nożna. Metaforą wspólnoty. Ludyczną rozrywką, która łączy jednostki w jedną grupę. Choć na chwilę. Brytyjskie kino społeczne najwyższych lotów.

Remake „Najdłuższego jardu" z Burtem Reynoldsem oraz luźne, bardziej rozrywkowe nawiązanie do sztandarowego filmu nurtu Młodych Gniewnych „Samotność długodystansowca”, czy już wspomnianej wcześniej „Ucieczki do zwycięstwa”. W roli głównej aktorskie odkrycie Guya Ritchiego, były walijski piłkarz-terminator Vinnie Jones („Porachunki”, „Przekręt”). Na ekranie, jako Danny Meehan, tak samo jak na boisku niebezpieczny, nieobliczalny i lubiący grać ostro. Historia piłkarza, który trafia do zakładu karnego i rozpoczyna trenowanie drużyny skazańców do meczu przeciwko strażnikom to przede wszystkim przednia zabawa z mocno przerysowanymi postaciami, niewybrednym humorem, dużą dawką sportowej magii oraz porządnym aktorstwem (przezabawny, ironiczny Jason Statham).

„Football Factory” Nicka Love’a  powstał na podstawie behawiorystycznej powieści Johna Kinga, o tym samym tytule. Historia Tommy’ego (znakomity Danny Dyer), członka Headhunters - skrajnych kibiców Chelsea Londyn,  nie jest filmem stricte o piłce nożnej czy kibicowaniu (rozgrywki piłkarskie pojawiają się przez tylko chwilę i to na ekranie telewizora w dyskotece). Jest to przede wszystkim obraz o nienawiści, pustce i pragnieniu przynależności do grupy. Bohaterów nie interesuje wynik meczów, ważne jest tylko z kim drużyna, której kibicują (nie jest to chyba właściwe słowo) gra. Interesuje ich tylko potencjalny rywal, z którym stoczą walkę. Mocne kino, bez znieczulenia. 

Bezdyskusyjnie klasyka gatunku, jak i klasyka polskiego kina. Film o tym, że czasem piłce nożnej bliżej do świata polityki i półświatka przestępczego, niż do prawdziwego sportu. Film o korupcji w sporcie, podany w humorystycznym stylu, po 26 latach od premiery wydaje się coraz bardziej aktualny i prawdziwy. Zaorskiemu udało się uchwycić autentyczny obraz polskiej piłki nożnej. Świetny scenariusz i rasowe aktorstwo (Janusz Gajos, Marian Opania, Jan Englert) nie pozwalają zestarzeć się „Piłkarskiemu pokerowi” ani o jeden dzień.