Prawda kina, prawda ekranu
Dominika95 | 2018-11-29Źródło: Filmosfera

Prawda filmowa, czyli z pozoru film dokumentalny. Chociaż i w tym gatunku można różne rzeczy powtórzyć i wyreżyserować. W latach 60. XX w. w kinie dokumentalnym rozwijał się nurt tzw. “kino prawdy”. Oficjalnie nazywał się Cinema verite i zaczął wykorzystywać technologie filmowe w swoich projektach. 40 lat wcześniej ten sam nurt, ale w ZSSR-owskiej odsłonie zaczął rozpowszechniać Dziga Wiertow (Dawid Abelowicz Kaufman). Czołowy przedstawiciel radzieckiej szkoły montażu. Autor filmu “Trzy pieśni o Leninie” z 1934 roku. Chciał pokazać w filmie prawdę, a fabułę uznawał za rozrywkę dla mas.


Dzięki rozwijającej się technologii filmowcy mogli kręcić lżejszym sprzętem, który można było zabrać ze sobą wszędzie. Takie ułatwienie pozwoliło na rejestrowanie rzeczywistości bez ingerencji w jej naturalny stan. Cinema verite był prekursorem francuskiej nowej fali, chociaż tylko w kilku filmach zostały w całości zrealizowane postulaty nurtu. Głównymi twórcami byli Jean Rouch i Edgar Morin, którzy nakręcili “Kronikę jednego lata” (de facto jedyny film, który Morin stworzył).


Akcja dzieje się w Paryżu w 1960 roku. Film stanowi dokumentację i odpowiedź na pytanie “Czy jesteś szczęśliwy?”. W “Kronice jednego lata” padają różne odpowiedzi. Co ciekawe, dziś całość nazwalibyśmy sondą uliczną. Wtedy taka forma prowadzenia narracji była czymś niespotykanym. O przeprowadzenie rozmów została poproszona znajoma obu panów. Z ukrycia nagrywane są odpowiedzi, dzięki temu osoby występujące przed kamerą nie są zdenerwowane, a ich odpowiedzi są naturalne. Głównymi bohaterami są była więźniarka obozu koncentracyjnego, maszynista, czarnoskóry student, student filozofii i zatrudniony w zakładach przemysłowych Angelo.


Ogromnym przedsięwzięciem i Oscarem za pełnometrażowym film dokumentalny stworzony w tym nurcie jest “Woodstock” z 1970 roku w reżyserii Michaela Wadleigha. Zapis z festiwalu muzycznego, który odbył się na obrzeżach Nowego Jorku i zgromadził ponad pół miliona osób. Stał się jednym z głównych symboli lat 60., pokazał pacyfistyczne podejście do świata, sprzeciw wobec wojny w Wietnamie, ale także brutalne prawdy, które towarzyszyły tamtym czasom. Obiektywny kino, które wpisało się na stałe w historię światowego filmu. Innym atutem filmu jest montaż w wykonaniu Thelmy Schoonmaker. Ekran dzielony na pół, pokazujący zupełnie inne ujęcia i sytuacje.


Do tej pory we współczesnym kinie można spotkać się z tym nurtem, chociaż jest on przekształcany w fabułę. W 2012 roku sławę zdobył “Projekt X”, który pokazał historię Thomasa. Chłopak postanawia zrobić imprezę, którą wszyscy zapamiętają na długo. Przez podjęcie złych decyzji podczas zabawy wybuchają zamieszki. Film wykorzystuje technikę found footag do poprowadzenia historii.


Cinema verite to także odpowiednik amerykańskiego “kina bezpośredniego”, które skupiało się na ludziach tu i teraz w różnych sytuacjach. Rezygnacja z całej ekipy filmowej, na rzecz “prawdziwości”. W postprodukcji reżyser stara się nie zakłócić tego, co widział i co zarejestrowała kamera.
POWIĄZANIA Projekt X (2012)