Bycie matką to rola bezwzględna. Miłość do dziecka jest darem, ale kocha się na tysiące różnych sposobów, bywa, że na przekór wszystkiemu, wbrew sobie. Wychowanie dziecka nie zawsze jest drogą usłaną różami, ale niepisanym prawem rodzica jest szczęście jego dziecka.
Film „Pozycja dziecka” Calina Petera Netzera opowiada historię, która klepana była już na setki sposobów – wypadek samochodowy, ginie dziecko, kierowca nie udziela pomocy, dramat rodziców. Tylko do tej pory nikt się nie zastanawiał nad tym, że niefortunny kierowca odgórnie naznaczony jako „ten zły” też ma rodziców, którzy razem z nim przeżywają swój dramat. Tutaj właśnie Netzer znalazł furtkę i wielka piątka dla niego, bo zrobił to rewelacyjnie.
Mimo iż tytuł sugeruje inaczej, tak naprawdę skupiamy się na matce Barbu, który śmiertelnie potrącił dziecko. Cornelię (Luminita Gheorghiu) poznajemy jako 60-latkę świętującą swoje urodziny - zdaje się, że osiągnęła już wszystko – wiedzie życie w dostatku u boku słuchającego ją we wszystkim męża, ma wysoki status społeczny, rzesze znajomych. Dopiero wiadomość o wypadku syna demaskuje skrzętnie budowaną wieżę pozorów Cornelii. Okazuje się, że jest z synem w fatalnych relacjach, ale mimo to staje na głowie próbując przekupić cały świat, aby tylko nie trafił do więzienia. Barbu (Bogdan Dumitrache) jest przepełniony goryczą i – ciężko to powiedzieć, ale trudno znaleźć inne słowo – nienawiścią do matki, choć nie ma do tego dobrych powodów. Cornelię szczerze dotykają słowa i reakcje syna, choć cały czas jest twardą kobietą i zarzeka się, że ostatni raz mu pomaga. Po scenach z synem widz zastanawia się dlaczego właściwie jeszcze chce z nim rozmawiać, ale tłumaczy to jedno zdanie wypowiedziane przez jej postać: „Rodzice spełniają się w swoich dzieciach” i już wiemy, czego tak naprawdę jej potrzeba do szczęścia.
Tragedia rodziny zmarłego chłopca wcale nie jest bagatelizowana, cały czas jesteśmy w stanie odczuć, że jest tuż obok, ale przytłacza ją szara i podła codzienność. Dopiero koniec filmu i konfrontacja dwóch stron daje nam do zrozumienia jakie brzemię spadło na obie ze stron.
Reżyser wkręca nas w zimny krąg manipulacji, który napędza matczyna miłość. Jest to połączenie o tyle brutalne, co prawdziwe, bo bycie matką nie jest zajęciem etatowym, nie da się odpuścić choćby na chwilę nawet za cenę własnego spokoju. Netzer obarcza miłością, co da się odczuć wręcz namacalnie.
„Pozycja dziecka” opiera się przede wszystkim na rewelacyjnie zbudowanych sylwetkach psychologicznych. Trzeba to przyznać, że film od samego początku jest po prostu ciężki w odbiorze, ale wart wysiedzenia do końca. Miejmy na uwadze fakt, że celem reżysera nie były zaskakujące zwroty akcji, co może sugerować zwiastun, ale trudne relacje matka-dziecko, w dodatku w obliczu tragedii. Może przeszkadzać także ruch kamery i nagrywanie ujęć „z ręki”, ale nadaje to konwencji dokumentalnej, widz ma wrażenie, że faktycznie siedzi w dymie papierosów wydmuchiwanym raz po raz przez Cornelię. A skoro już przy niej jesteśmy – to duże brawa dla Luminity Gheorghiu, która zagrała niezwykle przejmująco, za co dostała nominację w konkursie Europejskiej Nagrody Filmowej w kategorii najlepszej europejskiej aktorki. O filmie zrobiło się głośno kiedy to w ubiegłym roku rumuńska produkcja dostała główną nagrodę – Złotego Niedźwiedzia na Berlinare za najlepszy film, Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej również jako najlepszy film oraz nominację do nagrody publiczności na Transatlantyku 2013.
Reżyser filmu „Pozycja dziecka” Calin Peter Netzer zaskakuje nas punktem widzenia, do jakiego nie jesteśmy przyzwyczajeni, odwraca role ofiary i zbrodniarza do tego stopnia, że sami już nie wiemy komu współczuć. Jest to bez wątpienia trudny film, a już na pewno nie dla każdego. Mnie osobiście nie powalił na kolana, ale uważam, że kino rumuńskie warto teraz bacznie obserwować, bo ten obraz wytyczył mu nowy kierunek.
