duża fotografia filmu Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza
Miniatura plakatu filmu Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza

Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza

2021 | Polska | Biograficzny, Dokumentalny

Sięgnąć gwiazd

Dokument Ksawerego Szczepanika przedstawia sylwetkę polskiego tyczkarza, Władysława Kozakiewicza, mistrza olimpijskiego, który zasłynął nie tylko z osiągnięć sportowych, ile z gestu wykonanego w stronę nieprzychylnej mu publiki w trakcie Letnich Igrzysk Olimpijskich rozegranych w Moskwie w 1980 roku. Reżyser wykazał, że sam gest stał się niejako osobnym bohaterem, nie bez wpływu na dalsze losy sportowca.

Historię kariery przedstawia sam bohater, także z offu. Narrację wzbogaciły zdjęcia z archiwum domowego Kozakiewicza oraz WFDiF (Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych), ZDF czy dokumentu „Gdynia. Moje miasto” Jerzego Radosa. Nie zabrakło wycinków z artykułów „Przeglądu Sportowego” i wypowiedzi najbliższego otoczenia tyczkarza.

O niezapomnianych wydarzeniach oraz drodze poprzedzającej sukces na igrzyskach, jak i kolejach losu po powrocie do kraju z medalem, opowiedzieli: brat sportowca Edward, skoczek Jacek Wszoła – również mistrz olimpijski, Marian Kolasa – tyczkarz oraz przedstawiciele mediów – dziennikarz sportowy Maciej Petruczenko, i Leszek Fidusiewicz, fotograf sportowy, a zarazem przyjaciel Włodka, jak przedstawia Szczepanik.

Droga „Po złoto” okazała się wyboista. Przed osiągnięciem rekordu świata Kozakiewicz zdobywał kolejne sukcesy na polu krajowym, w Gdyni, dokąd trafiła jego rodzina po wysiedleniu z Wilna. Szybko okazało się, że młody tyczkarz zasili szeregi kadry narodowej i trafił do Warszawy w 1973 roku. Kariera nabrała tempa, a pierwsze sukcesy przyszły na zorganizowanym rok później 20. memoriale Janusza Kusocińskiego. Już podczas XXI Olimpiady w Montrealu w 1976 roku Kozakiewicz występował w roli faworyta, obok Ireny Szewińskiej. Ze złotem wrócił jednak w swojej kategorii Wszołek, tyczkarz bowiem został kontuzjowany.

Wspomnienie tamtej porażki budzi do dziś silne emocje u byłego reprezentanta Polski. To trudny moment w życiu każdego ambitnego człowieka, który chce pokonać swoje fizyczne ograniczenia i spełnić marzenia o medalu na najważniejszej imprezie sportowej. Ten czas rekonwalescencji Kozakiewicz wykorzystał na życie prywatne – podczas jednej z potańcówek organizowanych w wiosce olimpijskiej poznał przyszłą żonę.

Powrót do formy bohater uzyskał już w 1975 roku podczas 23. memoriału Janusza Kusocińskiego zorganizowanego w Bydgoszczy, uznając ten rok za najlepszy w swojej karierze. Sukces sportowy przekuł w sukces finansowy, podpisując kontrakt z „Tigerem”. Konsekwencje okazały się druzgocące: pół roku dyskwalifikacji za odmowę zdjęcia butów, odebrany paszport. Dla współczesnych młodych ludzi może to być szokujące postępowanie ze strony związku sportowców. Dokument Szczepanika to także zapis dawnych czasów, gdzie nie brak kontekstu społecznego i politycznego. Gest Kozakiewicza uplasował sportowca na piedestale sławnych Polaków, co wyraził zaprezentowany w dokumencie rysunek.

Ideą igrzysk jest sportowa rywalizacja ponad wszelkimi podziałami. W Moskwie w 1980 roku walka o podium i rekord świata okazała się starciem z publicznością. Ta pełnia szczęścia szybko stała się równią pochyłą dla kariery. Problem pojawił się już podczas konferencji prasowej, pojawiła się groźba dyskwalifikacji. Jednak po powrocie do kraju nastąpiła sława i chwała w cieniu Solidarności, pustych półek obok nieskończonych zaproszeń na międzynarodowych mityngach. Ta hossa pozwoliła na zakup jeansów czy wybudowanie domu w ciągu roku – dziś to nie dziwi, lecz na początku lat 80. stanowiło szczyt marzeń.

Po zachwycie przyszedł spadek formy fizycznej na pierwszych mistrzostwach świata w lekkoatletyce (Helsinki 1983), a wymagania Polskiej Związku Lekkiej Atletyki uniemożliwiły Kozakiewiczowi starty w spotkaniach, na które przychodziły imienne zaproszenia. Wtedy bohater podjął trudną decyzję o wyjeździe do RFN. Już po roku otrzymał niemieckie obywatelstwo. Kozak z Hanoweru mógł realizować się zawodowo, lecz w Polsce został oczerniony w mediach, tak niegdyś sławiących jego dokonania. Poczucie wolności miało wysoką cenę. Występ przeciwko Francji i Polsce przyniósł sportowcowi drugie miejsce. Pokonał polskich rywali, lecz karierę zakończył już dwa lata później.

Szczepanik stworzył dokument wizualnie wiarygodny – zdjęcia archiwalne oraz wykorzystane animacje przenoszą nas w lata 70. i 80. Towarzysząca im muzyka stanowi adekwatny komentarz do przedstawianych wydarzeń. Głos z offu należy do byłych zawodników, dziennikarzy oraz komentatorów sportowych, a wykorzystane zdjęcia składają się na spójną narrację. Płynne przejście pomiędzy materiałami pokazuje młodego tyczkarza oraz bohatera dokumentu relacjonującego tamte chwile. Dla Kozakiewicza powrót do wydarzeń uwiecznionych w powszechnej pamięci jako jeden gest to wachlarz emocji. Reżyser przedstawił sylwetkę sportowca, który stał się impulsem do pójścia za sygnałem, że stan zastany okazał się dla Polaków niewystarczający.
Dystrybutor
BIURO POMYSŁÓW
Premiera
23-07-2021 (Polska)
4,0
Ocena filmu
głosów: 3
Twoja ocena
chcę zobaczyć
0 osób chce go zobaczyć
dodaj do ulubionych
0 osób lubi ten film
obserwuj
0 osób obserwuje ten tytuł
dodaj do filmoteki
0 osób ma ten film u siebie

dodaj komentarz

Możesz pisać komentarze ze swojego konta - zalogować się?

redakcja strony

Radosław Sztaba
Arkadiusz Chorób