Pola Negri

Pola Negri, właściwie Barbara Apolonia Chałupiec (ur. 3 stycznia 1897[1] w Lipnie, zm. 1 sierpnia 1987 w San Antonio) – polska aktorka filmowa, międzynarodowa gwiazda kina niemego.

Gdy była małym dzieckiem jej ojciec został aresztowany przez Rosjan i wywieziony na Sybir. W 1902 roku z matką przeprowadziła się do Warszawy. Ukończyła szkołę teatralną w Warszawie i zaczęła występować w Teatrach: Małym (w "Ślubach panieńskich"), Wielkim ("Sumurun", "Niema z Portici"), Letnim. Podczas I wojny światowej zachorowała na gruźlicę. Leczyła się w sanatorium w Zakopanem. Po powrocie z sanatorium atelier filmowe „Sphinx” zaproponowało jej rolę.

Debiutowała w filmie Niewolnica zmysłów w 1914 r. Wystąpiła w filmach polskich: "Żona", "Studenci", "Bestia" (inny tytuł: "Kochanka apasza"), w filmach z cyklu "Tajemnice Warszawy" ("Arabella", "Pokój nr 13", "Jego ostatni czyn"). Właśnie w tym czasie przyjęła pseudonim artystyczny Pola Negri na cześć swojej ulubionej włoskiej poetki – Ady Negri.

W 1917 wyjechała do Berlina, gdzie występowała u Maxa Reinhardta. Zagrała w filmach niemieckich: "Oczy mumii Mia", "Carmen", "Madame du Barry", "Sumurun" i in., reżyserowanych przez ludzi tej miary, co Ernst Lubitsch.

W 1923 przybyła do Hollywood w USA i wystąpiła w filmach: "Hiszpańska tancerka", "Zakazany raj" (wysoko oceniana przez krytykę za rolę carycy Katarzyny), "Hotel Imperial", "Miłość aktorki" i wielu innych. Była ogromną konkurencją dla Glorii Swanson.

W USA została gwiazdą kina niemego i symbolem seksu, do czego przyczyniły się głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino (zarzucano jej, że pogrzeb Valentino wykorzystała dla autoreklamy) i plotki o jej uczuciu do długoletniej przyjaciółki, Margaret West.

Nie odniósłszy sukcesów w filmach dźwiękowych (Z rozkazu kobiety - z powodu polskiego akcentu i przykrego, chropawego brzmienia jej niskiego głosu), powróciła do Niemiec, gdzie początkowo odnosiła sukcesy, ale po dojściu do władzy nazistów minister propagandy Goebbels zakazał jej angażowania do filmów z powodu rzekomo żydowskiego pochodzenia. Uwolniona od podejrzeń w wyniku osobistej interwencji Hitlera, który był jej wielbicielem, zagrała ponownie w filmach niemieckich: "Mazurka", "Moskwa-Szanghaj", "Madame Bovary", "Tango Notturno" i innych.

Przed wybuchem wojny powróciła do Ameryki. Wystąpiła jeszcze w kilku filmach, jak "He Diddle Diddle" i "The Moonspinners". Ostatni raz pojawiła się na ekranie w roku 1965.

W 1970 opublikowała wspomnienia Pamiętnik gwiazdy (wydanie polskie 1976).