biografia
Reżyser filmowy, który zasłynął przede wszystkim jako twórca
komediowego tryptyku „Sami swoi”, „Nie ma mocnych” i „Kochaj albo rzuć”.
Laureat wielu nagród za swoje dokonania artystyczne. Zwany czasem
„malarzem polskich charakterów”, z uwagi na doskonałą umiejętność
przedstawiania swoich bohaterów w sposób wiarygodny, z ujęciem całej
złożoności postaci oraz prawdy psychologicznej na ich temat.
Urodził się 21 maja 1930 w Suścu, niedaleko Tomaszowa Lubelskiego.
Studiował na Wydziale Reżyserii PWSFTViT w Łodzi, którą ukończył w 1956
roku.
Przez pięć lat asystował innym reżyserom podczas realizacji ich filmów
(m.in. Andrzejowi Wajdzie na planie „Lotnej” 1959), po czym zadebiutował
jako reżyser znanego, kostiumowego filmu dla dzieci i młodzieży
„Historia żółtej ciżemki” (1961), będącego adaptacją powieści Antoniny
Domańskiej.
W 1964 roku wyreżyserował dramat psychologiczny „Agnieszka 46”, którego
akcja rozgrywa się w latach powojennych, na Ziemiach Zachodnich. W tym
samym czasie i miejscu osadzony jest słynny tryptyk komediowy
Chęcińskiego, który przez lata urósł do rangi kultowego - „Sami swoi”
(1967, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia, Złote Grono w
Łagowie, Złota Kamera), „Nie ma mocnych” (1974, nagroda publiczności
FPFF w Gdyni, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia, Złote Grono w
Łagowie, Jantar w Koszalinie, Złota Kamera) i „Kochaj albo rzuć” (1977,
Nagroda Główna Jury FPFF w Gdyni, Złota Kamera) z pamiętnymi kreacjami
Wacława Kowalskiego i Władysława Hańczy w rolach Pawlaka i Kargula.
Mimo że Chęciński kojarzony jest w pierwszej kolejności właśnie z
gatunkiem komediowym, to wcale nie ten dominował w jego twórczości.
Reżyser
dopiero w 1991 roku powrócił do komedii, realizując „Rozmowy
kontrolowane” (nagroda Prezesa Komitetu d/s Radia i Telewizji na FPFF w
Gdyni, Srebrne Grono w Łagowie), powstałe wg scenariusza i z udziałem
Stanisława Tyma. Film był swoistą kontynuacją powstałego 10 lat
wcześniej „Misia” Stanisława Barei, został bardzo dobrze przyjęty przez
publiczność, zyskując status komedii „kultowej”.
Chęciński doskonale odnajdywał się w gatunku sensacyjno – kryminalnym,
czego przykładami mogą być: szpiegowski film „Tylko umarły odpowie”
(1969) oraz przebój kinowy z 1983 roku – „Wielki Szu” z Janem Nowickim w
roli głównej (Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia, Złota
Kaczka dla najlepszego filmu).
Ponadto w jego dorobku znalazły się: baśniowy obraz o tematyce wojennej
„Legenda” (1970, Nagroda Ministra Obrony Narodowej II stopnia), dramaty
obyczajowe: „Katastrofa” (1965), „Roman i Magda” (1978), „Bo oszalałem
dla niej” (1980), filmy TV: „Diament radży” z Hańczą w roli głównej i
„Pierwsza miłość” wg scenariusza Andrzeja Wajdy (oba z 1971 roku) oraz
serial „Droga” z Wiesławem Gołasem i Edwardem Lubaszenko (1973).
W latach 1997-98 reżyserował serial „Z pianką czy bez”, a w 2005 roku
zrealizował „Przybyli ułani” – film z telewizyjnego cyklu „Święta
polskie”.
Wyreżyserował kilka spektakli Teatru TV (m.in. „Racja głodowa” 1995, „Samoobrona” 1999). W 2003 roku zaliczył epizod aktorski w komedii Władysława Sikory „Baśń o ludziach stąd”. Był zastępcą dyrektora artystycznego zespołów filmowych: „Iluzjon” (lata 1976-80) i „Kadr” (1988-91).
W 1983 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia
Polski. Ponadto jest laureatem nagród specjalnych: Honorowego „Jańcia
Wodnika”, wręczonego na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej
„Prowincjonalia 2005” we Wrześni oraz Nagrody Honorowej Stowarzyszenia
Filmowców Polskich przyznanej podczas 32. Festiwalu Polskich Filmów
Fabularnych w Gdyni (2007). W 2000 roku otrzymał Nagrodę Miasta
Wrocławia, a od 2006 roku jest honorowym obywatelem tego miasta.
