Sylwetkę wybitnego operatora zaprezentuje film dokumentalny „Niezależna Republika Samosiuk” Adama Lewandowskiego, wyjątkowy styl jego zdjęć podziwiać będzie można podczas projekcji zrekonstruowanych „Dziejów grzechu” Waleriana Borowczyka, a Samosiuka jako artystę i człowieka poznamy dzięki rozmowie Grażyny Torbickiej z Ireną Karel, Grzegorzem Kędzierskim i Olgierdem Łukaszewiczem. Wstęp na podstawie bezpłatnych wejściówek dostępnych w kasie kina od 21 marca.

Zygmunt Samosiuk należał do najjaśniejszych gwiazd polskiego kina przełomu lat 60/70. Autor zdjęć do filmów dokumentalnych i fabularnych. Współtworzył dzieła Andrzeja Wajdy, Jerzego Kawalerowicza, Piotra Szulkina czy Janusza Majewskiego. W pamięci filmowców pozostał jako Zyga, lekko zacinający się, trochę nieśmiały kolega w ciemnych okularach, z nieodłącznym światłomierzem w ręku. Odszedł w 1983 roku, tragicznie, pochłonięty przez swoją pasję, która zaowocowała tak wybitnymi dziełami, jak „Austeria”, „Dzieje grzechu”, „Polowanie na muchy”, „Brzezina”, a także „Kochaj albo rzuć” oraz „Akademia Pana Kleksa”. Za zdjęcia do filmów: „Zapis zbrodni”, „Sprawa Gorgonowej”, „…gdziekolwiek jesteś Panie Prezydencie…” otrzymał nagrody na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Był indywidualistą, który wyrażał siebie poprzez obraz. Wprowadził do polskiego kina m.in. estetykę „kamery z ręki”, barwne świecenie i pracę przy minimalnej ekspozycji. Również rozpiętość gatunkowa filmów, które tworzył, od science fiction do filmu wojennego i baśni, pozwalają sądzić, że był najbardziej wszechstronnym polskim operatorem.

- Zygmunt Samosiuk był cenionym operatorem filmów dokumentalnych, zatem do realizacji filmów fabularnych wprowadził spojrzenie i metodę pracy dokumentalisty: refleks, dostosowanie do istniejących warunków i okoliczności, szybkość pracy, prostota inscenizacja, w filmie fabularnym przybliżył kamerę do aktorów. Zaryzykuję stwierdzenie, że chociaż nie współtworzył kina moralnego niepokoju, to jego fotografia wpłynęła na twórców tego nurtu – przyznaje operator Grzegorz Kędzierski.

To z inicjatywy Kędzierskiego Stowarzyszenie Filmowców Polskich wzorem retrospektywnych przeglądów reżyserskich organizuje przegląd poświęcony wizualnej stronie filmów przedstawiając sztukę operatorską wybitnych autorów zdjęć. - Projekcja filmu ze zdjęciami Zygmunta Samosiuka „Dzieje grzechu” w reżyserii Waleriana Borowczyka otworzy cykl pokazów, których głównymi bohaterami staną się autorzy zdjęć i ich sztuka filmowa. W tym roku przewidujemy jeszcze wieczory poświęcone Edwardowi Kłosińskiemu i Piotrowi Sobocińskiemu – mówi Kędzierski.

Program wydarzenia:

26 marca 2024 (wtorek)
19:00 – Grażyna Torbicka rozmawia z Ireną Karel, Grzegorzem Kędzierskim i Olgierdem Łukaszewiczem
19:30 – Pokaz filmów „Niezależna Republika Samosiuk” Adama Lewandowskiego i „Dziejów grzechu” Waleriana Borowczyka

„Niezależna Republika Samosiuk”, reż. Adam Lewandowski, 2012, 29’
Adam Lewandowski w filmie dokumentalnym „Niezależna Republika Samosiuk” kreśli postać wybitnego filmowca i wrażliwego człowieka, dla którego praca z kamerą stanowiła źródło ogromnej radości. W filmie wypowiadają się m.in. Andrzej Wajda, Renata Pajchel, Bogdan Dziworski oraz żona Irena Karel.

„Dzieje grzechu”, reż. Walerian Borowczyk, 1975, 124’
„Dzieje grzechu” Waleriana Borowczyka to idealny przykład wyrazistego stylu zdjęć Zygmunta Samosiuka. Tym filmem operator udowodnił, że nieobce było mu kino kreacyjne - schyłku epoki i kultury, a także charakterystyczna dla niego autentyczność przedstawionego świata. Ciekawy plastycznie film wykorzystuje rekwizyty z epoki. Sytuacje rozgrywają się w starannie odtworzonych wnętrzach, a kamera co chwila zatrzymuje się na niezwykłych szczegółach scenografii.

Wstęp na wydarzenie na podstawie bezpłatnych wejściówek dostępnych w kasie kina od 21 marca od godz. 17:00. Jedna osoba może odebrać maksymalnie 2 wejściówki. Kino nie przyjmuje rezerwacji. Miejsca są nienumerowane.